Πέρα από το soundtrack του Django: Τα τραγούδια της ελευθερίας των σκλάβων της Αμερικής

Είδα το "Django Unchained". Και εννοείται ότι μου άρεσε. Και το soundtrack του απέκτησε (όπως ήταν αναμενόμενο) εντελώς νέα αξία έτσι όπως έντυσε τις b-movie σκηνές του Quentin Tarantino, απ’ όταν το άκουγα μόνο του κι άχαρο – κι ας μου λείπει ακόμη ο Frank Ocean. Αλλά, ως άκρως ψυχαναγκαστικός τύπος που είμαι, δεν αρκέστηκα με τις α λα Morricone εμπνεύσεις του Luis Bacalov. Έχω ένα κόλλημα με την ιστορία, ψάχνω να βρω πάντα κάποια τέτοια πίσω από τα πιο απίθανα σημεία. Κι ένα spaghetti western με ήρωα ένα μαύρο σκλάβο δίνει πολλές αφορμές.

Κάθισα κι έψαξα τα πιο δημοφιλή στην εποχή τους «τραγούδια της ελευθερίας». Μιλάμε για το 1860 περίπου και τα κομμάτια που τραγουδούσαν οι νέγροι στις φυτείες, συνήθως με τη συνοδεία μιας κιθάρας ή ενός μπάντζου, και μιλούσαν για πράγματα επαναστατικά και ριζοσπαστικά: για την ελευθερία τους. Τα μηνύματά τους ήταν κυρίως υπόγεια, μυστικά. Στο πρώτο τους επίπεδο ήταν περισσότερο πνευματικά και μιλούσαν για τη μετά θάνατο ζωή. Αλλά με τον καιρό έγιναν ένας κώδικας επικοινωνίας, έγιναν τα βιβλία που δεν μπορούσαν να διαβάσουν και τα γράμματα που δεν μπορούσαν να μάθουν οι σκλάβοι της Αμερικής. Το αρχικό μήνυμα για μια καλύτερη ζωή στον άλλο κόσμο έγινε μήνυμα ελπίδας για το παρόν και, στο τέλος, μήνυμα επανάστασης.

Κυρίως, όμως, έγινε ένα «κλειδί» για τον χάρτη του Underground Railroad, του δικτύου μονοπατιών και κρυψώνων που χρησιμοποιούσαν οι σκλάβοι του Νότου για να το σκάσουν στο Βορρά ή στον Καναδά. Υπολογίζεται ότι 100.000 σκλάβοι κατάφεραν να αποκτήσουν την ελευθερία τους χάρη στον «σιδηρόδρομο» αυτό…

Τα πέντε πιο γνωστά κομμάτια εκείνης της εποχής, που θα την ξαναθυμηθούμε άμεσα λόγω μιας ακόμη ταινίας, του “Lincoln”, ήταν:


"Follow The Drinking Gourd"

Κανένα άλλο κομμάτι δεν έχει συνδεθεί με το Underground Railroad όσο αυτό. Κατ’ αρχάς υπάρχουν οδηγίες για το πώς να διαβάσει κανείς τ’ αστέρια και να ακολουθήσει τον σωστό δρόμο. Ο θρύλος λέει ότι ο Peg Leg Joe, ένας κουτσός πρώην ναυτικός που ήξερε καλά τον αστρικό χάρτη, δούλεψε σε πολλές φυτείες εκείνα τα χρόνια και μετέδιδε το τραγούδι όπου πήγαινε, εξηγώντας και τους κρυφούς του συμβολισμούς. Σε όσες φυτείες δούλεψε ο Peg Leg Joe, δεκάδες σκλάβοι εξαφανίζονταν κάθε χρόνο.



"Darling Nelly Gray"

Eίναι ένα κομμάτι που αφηγείται την ιστορία δύο εραστών σκλάβων που χωρίστηκαν ακριβώς την προηγουμένη της ημέρας που είχαν σχεδιάσει να αποδράσουν στον Καναδά. Ήταν ένα κομμάτι που χρησιμοποιήθηκε πολύ από τους οπαδούς του Αβραάμ Λίνκολν το 1860 και θεωρείται ότι βοήθησε στην εκλογή του ως Προέδρου των ΗΠΑ εκείνη τη χρονιά.



"Steal Away"

Τραγουδισμένο εδώ από τους υπέροχους Mahalia Jackson και Nat King Cole, ήταν αρχικά το τραγούδι του Nat Turner, ενός «Σπάρτακου» της εποχής του, του οποίου όμως η επανάσταση απέτυχε και το όνομά του απαγορεύθηκε σε όλες τις νότιες πολιτείες. Το μήνυμά του συνέχισε να μεταδίδεται μέσα από την μπαλάντα που είχε γράψει.



"Swing Low, Sweet Chariot"

Ένας ύμνος που γράφτηκε για την Harriet Tubman, μια σκλάβα που κατάφερε να αποδράσει, αλλά δεν σταμάτησε ποτέ να αγωνίζεται για τα δικαιώματα των υπολοίπων νέγρων. Ρισκάροντας της ζωή της, οργάνωνε τις αποδράσεις μέσω του Underground Railroad, παρ’ ότι κάποια στιγμή η αμοιβή για την σύλληψή της στο Νότο είχε φτάσει τα 40.000 δολάρια.



"Τhe Ballad of the Underground Railroad"

Είναι απλά μια αφήγηση της ιστορίας του Underground Railroad, με τον ήχο του μπάντζου στο φόντο. Ακουγόταν σαν παραμύθι τα βράδια, γεμίζοντας με όνειρο ελευθερίας τους σκλάβους που μάθαιναν για τον αόρατο αυτό «σιδηρόδρομο».

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)

Lance Armstrong: 'Cause I'm a Creep

Πώς το Facebook με το Graph Search αλλάζει πάλι τους κανόνες του Internet

Δες το βίντεο. Ναι, είναι υπέροχο και δεν ευθύνονται μόνο οι Sigur Ros γι’ αυτό. Στις ΗΠΑ, η νέα μηχανή αναζήτησης του Facebook έχει ήδη μοιραστεί στους χρήστες του και τα πρώτα τους σχόλια είναι διθυραμβικά. Το Graph Search, όπως ονομάζεται, είναι ένας από αυτούς τους λόγους που σε κάνουν –έστω και για λίγο– να ξεχνάς πόσο μισείς το Facebook (και να θυμάσαι πόσο δεν μπορείς ν’ αντέξεις μακριά του).

Είναι επίσης μία ακόμη απόδειξη του ταλέντου του Mark Zuckerberg και του πόσα ακόμη χρήματα έχει να βγάλει η μαγική του εφεύρεση. Δεν ξέρω για σένα, αλλά εγώ ήδη από τα πρώτα δευτερόλεπτα του βίντεο άρχισα να βλέπω δολάρια να χοροπηδάνε στο φόντο.

Σκέψου λίγο τι καινά δαιμόνια θα φέρει αυτή η διαφορετική εμπειρία από την (εντελώς χάλια) τωρινή αναζήτηση του Facebook. «Δεν φτιάχνουμε το ευρετήριο του Internet», δήλωσε ο Zuckerberg. «Φτιάχνουμε το ευρετήριο του δικού μας χάρτη». Σύμφωνοι, Mark. Αλλά με 1 δισεκατομμύριο χρήστες στο δίκτυό σου, πόσο πολύ απέχει από το να γίνει ένα ανταγωνιστικό εργαλείο ακόμη και του Google;

Η νέα μηχανή αναζήτησης, σε πρώτη φάση, δίνει αποτελέσματα σε τέσσερις θεματικές (πρόσωπα, μέρη, φωτογραφίες, ενδιαφέροντα). Φυσικά και τα αποτελέσματα αυτά έχουν να κάνουν και με τους περιορισμούς που ορίζει κάθε χρήστης. Αλλά είναι τόσο ωραίο εργαλείο, που όλοι μας θα θέλουμε να δώσουμε λίγες παραπάνω πληροφορίες για μας, μόνο και μόνο για να εμφανιζόμαστε σ’ αυτές τις αναζητήσεις.

Ας πούμε ότι μόλις γύρισες από ένα τέλειο ταξίδι για snowboard. Μπαίνεις εκστασιασμένος και ψάχνεις για «φίλους μου που κάνουν snowboard» ή «συναδέλφους που ανέβασαν φωτογραφίες από τον Παρνασσό τα τελευταία πέντε χρόνια». Ας πούμε τώρα ότι, όσο χαζεύεις τις φωτογραφίες των φίλων σου από τα χιόνια ή τσατάρεις μαζί τους αν είναι καλύτερα στον Παρνασσό ή τα Καλάβρυτα, συνειδητοποιείς ότι εσύ ο ίδιος δεν έχεις ανεβάσει μια τέτοια φωτογραφία. Ή ότι την έχεις ανεβάσει «κλειδωμένη» ώστε να τη βλέπουν μόνο όσοι είναι tagαρισμένοι εκεί. Δεν θα θελήσεις λίίίίίίίίίίγο παραπάνω να την δείξεις σε όλον τον κόσμο;

Ας το πάμε ένα βήμα πιο πέρα: Ταξιδεύεις στο Παρίσι και πεινάς. Σκέφτεσαι να ψάξεις στο Facebook για «εστιατόρια, στις σελίδες των οποίων έχουν κάνει like οι φίλοι μου που έχουν επισκεφθεί το Παρίσι». Κι εσύ ο ίδιος, βέβαια, θα φροντίσεις να κάνεις like της σελίδας του εστιατορίου που σού άρεσε. Γιατί νιώθεις ότι έτσι θα βοηθήσεις άλλους που θα αναζητήσουν κάτι παρόμοιο στο μέλλον. Και γιατί, βασικά, έτσι λειτουργεί το Facebook και τώρα με το Graph Search θα λειτουργεί ακόμη πιο αποτελεσματικά. Καταλαβαίνεις, βέβαια, τις διάφορες εμπορικές χρήσεις που θα έχει αυτό.

Να στο κάνω πιο απλό: πληκτρολογείς «τηλεοπτικές σειρές που αρέσουν στους φίλους μου» και σού έρχεται το ανάλογο search result, γεμάτο με το “Homeland”, “Downton Abbey” και “Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής”. Πώς θα σού φαινόταν αν δίπλα σε κάθε αποτέλεσμα σου είχε κι ένα link για απ’ ευθείας stream ή download της σειράς σε μια πολύ καλή τιμή; Δεν θα σε χαλούσε, έτσι;

O Mark Zuckerberg, βέβαια, δήλωσε ότι ακόμη δεν έχει σκοπό την εμπορική εκμετάλλευση. Αλλά το είπε κάπως έτσι: «Δυνητικά θα μπορούσε να γίνει μια επιχείρηση, με την πάροδο του χρόνου, αλλά προς το παρόν έχουμε επικεντρωθεί στην οικοδόμηση μιας νέας εμπειρίας για το χρήστη. Θα πρέπει πρώτα να φτιάξουμε κάτι που είναι υψηλής ποιότητας».

Ναι, ήταν δύσκολο να βρεις τόσο καιρό κίνητρο για να φορτώσεις το Facebook με προσωπικές σου πληροφορίες, όταν έβλεπες πόσο ξεδιάντροπα αυτές προορίζονταν για διαφημιστική χρήση. Αλλά τώρα που οι εμπειρίες σου, οι φωτογραφίες σου, τα φετίχ σου μπορεί να βοηθήσουν τους φίλους σου ή να ικανοποιήσουν λίγο παραπάνω την φιλοδοξία σου να γίνεις αυτό που λέμε «επιδραστικός», θα είσαι ή δεν θα είσαι λίγο πιο χαλαρός στο τι ανεβάζεις και τι περιορισμούς του βάζεις;

Μην ανησυχείς, δεν χρειάζεται να απαντήσεις αμέσως. Το Graph Search αργεί ακόμη να φτάσει στην Ελλάδα. Οι servers του Facebook δεν είναι ακόμη έτοιμοι να ικανοποιήσουν τις αναζητήσεις 1 δις. χρηστών, οπότε για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα (ολόκληρο χρόνο, πιθανότατα), η νέα μηχανή αναζήτησης θα είναι προνόμιο μόνο μερικών τυχερών Αμερικανών.

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)

10 τραγούδια για το κρύο

Το soundtrack των ημερών είναι κι αυτό παγερό, αρρωστιάρικο, με πετρωμένα δάκτυλα. (Το “Baby It’s Cold Outside” δεν χώρεσε στη λίστα, γιατί στην πραγματικότητα είναι ζεστό και χουχουλιάρικο και ταιριάζει περισσότερο με τα Χριστούγεννα –να, δες εδώ).

Foreigner – “Cold As Ice” 

Η μπάντα που με το “Urgent” του 1981 απέδειξε ότι η μετάβαση από το Arena Rock των ‘70s στο ποπίζον Hard Rock που ζητούσαν τα ‘80s δεν ήταν και τόσο δύσκολη, είχε κάνει την πρώτη της μεγάλη επιτυχία το 1977 με το “Cold As Ice”. Ένα καταγγελτικό, καυστικό (αν και παγωμένο), αμείλικτο σχόλιο για την επαχθή πρακτική του κρυοκωλισμού.


The Rolling Stones – “Winter”

   

Ένα κλασσικό χειμωνιάτικο κομμάτι από το “Goat’s Head Soup” του ’73. Ακριβώς έτσι! Στις πρόσφατες διακοπές μου στο Μέτσοβο, μόνο με γίδα βραστή την έβγαζα όταν το θερμόμετρο έδειχνε κάτω από το 0.


Wet Wet Wet – “Cold, Cold Heart”

   

Μπορεί εκείνοι να ήταν βρεγμένοι, βρεγμένοι, βρεγμένοι αλλά η καρδιά της ήταν απλά κρύα, κρύα. Πράγμα που σημαίνει ότι η ρευστή φύση του νερού υπερτερούσε της στερεής στην συνείδηση της θρυλικής σκοτσέζικης ποπ μπάντας των ‘80s (και κάπως προάγγελου των boy bands της επόμενης δεκαετίας), τουλάχιστον σε αναλογία 3:2. (Ξαναβλέποντάς τους τόσο χρόνια μετά σ’ αυτό το βίντεο από μια τηλεοπτική εμφάνιση του ’93, δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι ο ο Marti Pellow ήτανε φτυστός ο Patrick Dempsey).


Annie Lennox – “Cold”

   

To “Diva” του 1992 ήταν το πρώτο σόλο άλμπουμ της απόλυτης ντίβας της ποπ μετά τους Eurythmics. Και το “Cold” σηματοδοτούσε το πέρασμα από τα electro-europop-Rn’B ‘80s της σε μια πιο αινιγματική, adult pop/rock προσέγγιση της μουσικής. Και κομματάκι πιο κρύα…


Tori Amos – “Winter”

   

To ομορφότερο, εκφραστικότερο, πιο χειμωνιάτικο κομμάτι της λίστας από το στοιχειωτικό της ντεμπούτο, το αξεπέραστο “Little Earthquakes”. Από μόνο του, το “Winter” θα ήταν λόγος γι’ αυτό το post.


 Michael Jackson – “D.S.”

   

Ποιος είναι ο πιο ψυχρός άνθρωπος στον κόσμο; Σύμφωνα με τον Michael Jackson, είναι ο Dom Sheldon. Η ατάκα «Dom Sheldon is a cold man» ακούγεται συνολικά 21 φορές στα 4 λεπτά και 49 δευτερόλεπτα που διαρκεί το τραγούδι. Και ποιος είναι ο Dom Sheldon; Στην πραγματικότητα ο Michael Jackson τα έβαζε με τον Tom Sneddon, τον εισαγγελέα της Σάντα Μπάρμπαρα, που πρώτος το 1993 ξεκίνησε να τον κυνηγά για υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης ανηλίκων.


Suede – “Sadie”

   

To πιο παγερό απ’ όλα τα κομμάτια της σημερινής λίστας δεν μπαίνει εδώ μόνο λόγω της πρόσφατης αναβίωσης της μανίας μου για τους Suede. Ήταν ένα ακόμη από τα συγκλονιστικά τους b-sides (που τα μάζεψαν όλα στο απίστευτο “Sci-Fi Lullabies” το 1997), το τελευταίο μιας σπουδαίας παράδοσης, αφού στη συνέχεια ο ρομαντισμός τους άρχισε να σβήνει και ο παγετός τους να λιώνει και να γίνεται λάσπη.


Crimson Glory – “Lady of Winter”

   

Όποιος δεν έχει ακούσει το υπερεπικό “Transcedence” του 1988 δεν γνωρίζει τι εστί Progressive Metal και δεν δικαιούται να ομιλήσει ποτέ για το είδος αυτό της μουσικής. Όποιος δεν έχει ανεβάσει τον θερμοστάτη στο 30 και δεν έχει τυλιχτεί με 2 γουναρικά και 3 φλοκάτες, ακούγοντας το “Lady of Winter”, οφείλει να γυρίζει το βλέμμα του αλλού κάθε φορά που στο Game of Thrones δείχνει οποιαδήποτε περιοχή από το Τείχος και βόρεια.


Madonna – “Frozen” 

Πόσο πιο παγωμένο από αυτό που υποδηλώνει ο τίτλος του και δείχνει το βίντεοκλίπ του δηλαδή;


Iced Earth – “Winter Nights”

   

Κοφτερό heavy metal από μια μπάντα με όνομα Iced Earth σ’ ένα τραγούδι με τίτλο “Winter Nights”. Πόσο πλεονέκτης είσαι αν ήθελες κάτι περισσότερο απ’ αυτό για να κλείσει η 10άδα;

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)

Το πρόβλημα με τη Monika

Ας αρχίσουμε με τα disclaimers, γιατί το κράξιμο στη Monika έγινε πάλι επίκαιρο (κυρίως στο Twitter) και καλό είναι να δηλώνουμε ευθύς εξαρχής το παρελθόν και το παρόν μας, μη μας πάρει κι εμάς η μπάλα:

Α. Γράφω για το Jumping Fish ΔΕΝ σημαίνει: Είμαι υπάλληλος της Archangel". Στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών για να δω το “Primal” δεν με κάλεσαν καν. (Νομίζω ότι ούτε που με σκέφτηκαν). 

Β. Συνεργάζομαι με τον Πάνο Θεοφανέλλη και τον Αντώνη Ζουγανέλη ΔΕΝ σημαίνει: Είμαι φερέφωνό τους. Άρα όσα γράφω στη συνέχεια είναι 100% δικά μου. 

Γ. Αυτό που είχα γράψει στο ΠΠC τον Ιούνιο του 2010, θα το έγραφα και στο JF, αν δούλευα τότε για το Jumping Fish: «Στο "Exit" με χαλάει το ότι μου φαίνεται βιαστικό. Αρπαχτή». Το πίστευα τότε και τώρα το πιστεύω ακόμη περισσότερο (διαβάζετε Αντώνη και Πάνο;). Τώρα θα άλλαζα το «μου φαίνεται» σε «είναι».

Δ. Θεωρώ τη Monika ταλεντάρα από τις λίγες. Το “Avatar” είναι για μένα ένα από τα πιο αγαπημένα μου άλμπουμ της περασμένης δεκαετίας (και δεν εννοώ «από τα καλύτερα ελληνικά»).


Πάμε και στο ψητό: είδα το “Primal” την Κυριακή, 6 Ιανουαρίου. Την τελευταία, δηλαδή, από τις 5 μέρες που ανέβηκε στη Στέγη. Έχω δει τη Monika live 5-6 φορές στο παρελθόν και τις μισές από αυτές είχα περάσει πολύ καλύτερα απ’ όσο πέρασα την Κυριακή στη Στέγη. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αυτό που παρουσιάστηκε στην Στέγη δεν μου άρεσε. Ίσα-ίσα, μού άρεσε πολύ.

Γιατί το “Primal” δεν ήταν συναυλία. Ήταν μουσική παράσταση. Το ένα από το άλλο απέχει πολύ. Αλλά να το κρίνω και ως συναυλία, αν θες: η Monika έχει δουλέψει πάρα πολύ με τη φωνή της –ήταν ένα μικρό της προβληματάκι αυτό– και με τη σκηνική της παρουσία. Η ροή των τραγουδιών είναι η σωστή (μάλλον ξέρει κι η ίδια ότι το υλικό του “Exit” είναι αδύναμο και γι’ αυτό περιορίζεται στη χρήση μόνο των 2-3 πολύ καλών του κομματιών και στηρίζει το υπόλοιπο σόου στο “Avatar”, σε διασκευές και νέα κομμάτια) και η κάποτε αμηχανία της έχει πια δώσει τη θέση της σε μπόλικη αυτοπεποίθηση. Αλλά το ότι έδιωξε την αμηχανία δεν σημαίνει ότι, όταν απευθύνεται προς το κοινό, έχει καταφέρει να γίνει επικοινωνιακή – αν και δείχνει ότι το θέλει. Όχι ότι πειράζει αυτό. Μουσικός είναι, όχι παρουσιάστρια σε πρωινάδικο. Φτάνει που επικοινωνεί με τα τραγούδια της.

Το νέο της υλικό (το "Μοonlight", το “Make Me Fly” και το "Forever Yours") είναι δυνατό και αφήνει υποσχέσεις για το επόμενό της άλμπουμ (αν και για το μεγαλείο του ντεμπούτου της χρειάστηκε και μπόλικος νεανικός πόνος και απογοήτευση που δεν ξέρω αν μπορούν να ξανάρθουν και αν έρθουν τι θα της βγάζουν πια). Είναι κομμάτια διαφορετικά μεταξύ τους. Το τελευταίο θυμίζει την Monika του “Avatar” ενώ τα υπόλοιπα εξερευνούν νέους κόσμους –στο ένα μάλιστα μού έκανε λίγο Anna Calvi που τόσο λατρεύω, αλλά ίσως να ‘φταιγε απλά η εμφάνισή της με την Fender Telecaster.

Αν λοιπόν, ήταν συναυλία, θα ήταν μια χαρά και θα ήταν πολύ κρίμα που δεν θα μπορούσα να την απολαύσω με το ένα χέρι μου να κρατάει μια μπίρα και το άλλο τον κώλο μιας γκόμενας, όρθιος σε ένα χωράφι. Αλλά δεν ήταν συναυλία και βρισκόμασταν στη Στέγη. Αυτός ο περιορισμός κάνει το όλο πράγμα αυτόχρημα κάποια κλικ πιο βαρετό, οπότε ΠΑΛΙ ΚΑΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΣΥΝΑΥΛΙΑ.

Ήταν μουσική παράσταση. Η Monika ήθελε να πλαισιώσει τη μουσική της με εικόνα και κάπως να μπλέξει και την άλλη της αγάπη μέσα, τα μαθηματικά, και τελικά δούλεψε με τον Πάνο Θεοφανέλλη και τον Γιώργο Τέλλο σε μια σειρά από προβολές που παρουσιάζονταν στις λευκές επιφάνειες γύρω της σε ένα concept που σε κάποιους ίσως και να θύμιζε το «Koyaanisqatsi» του Philip Glass και τα sequels του. Όχι όμως: το “Primal” δεν έδινε τόση σημασία στην εικόνα όσο οι ταινίες του Glass. Tα γραφιστικά ήταν εκεί για να στολίζουν τον ήχο και οι όποιοι συμβολισμοί τα προκάλεσαν, δεν ήταν άμεσα διακριτοί. Τουλάχιστον εγώ δεν τους έπιασα. Αλλά ήταν ωραίο το αισθητικό αποτέλεσμα (και η μουσική μαθηματικά είναι άλλωστε). Ένιωσα όπως τότε με την «Οδύσσεια» του Wilson. (Να ένα ωραίο παράδειγμα παράστασης που αρέσει στο κοινό και λατρεύουν να κράζουν οι κριτικοί).

Η αίσθηση που αποκομίζω μετά το “Primal” είναι ότι η Monika ωριμάζει ωραία. Σωστά. Μακριά από την ξιπασιά που φέρνει η αναγνώριση ή από τις αγκυλώσεις και τα καπρίτσια του όποιου σταριλικίου. Και αποκτά μια δική της, πολύ διακριτή ταυτότητα. Από την αρχή, από τότε που βγήκε, μπορεί να λέγαμε «έχει στοιχεία από Χατζιδάκι και Beatles και PJ Harvey», αλλά ποτέ δεν είπαμε ότι αντέγραφε κάποιον. Ότι ξεσήκωνε μια συνταγή και την εκτελούσε σωστά. Γι’ αυτό και –κατά τη γνώμη μου– μας αρέσει τόσο πολύ. Γιατί αυτό που κάνει είναι ολόδικό της. Και με το “Primal”, με τη λευκή της ορχήστρα και με τα fractals στους τοίχους, αυτό έγινε ακόμη πιο σαφές.

Η Monika είναι για τη γενιά μας ό,τι ήταν όλοι αυτοί που συγκινούσαν τόσο πολύ τους γονείς μας: Ο Σαββόπουλος ή η Γαλάνη ή ο Νταλάρας. Ο λόγος που τώρα δεν τους αντέχουμε δεν έχει να κάνει με τα βήματα που τους έχρισαν σπουδαίους. Έχει να κάνει με κάποια παραπατήματα που έκαναν στη συνέχεια. Αλλά η δική μας γενιά από τη γενιά των μπαμπάδων μας είναι διαφορετική και αναλόγως διαφορετικά είναι τα κριτήριά μας για το ωραίο, οι παραστάσεις μας, οι αντιδράσεις μας. Η Monika έχει ταλέντο, γουστάρει αυτό που κάνει και βάζει όρεξη για δουλειά και κάθε της νέο βήμα είναι στιβαρό και όχι κουκουρούκου, επειδή το επιτάσσει κάποιο trend ή επειδή «έτσι το έκαναν έξω και πέτυχε» ή επειδή επηρεάζεται από την κάθε παπαρολογία μας στο Τwitter.

Σύμφωνοι, θα την ήθελα πιο ροκ, πιο αλήτισσα και να τη χαζεύω σ’ ένα χωράφι με μπίρες και γκόμενες. (Δεν αναφέρω καν ότι θα ήθελα να διαρκέσει για μερικά ακόμη χρόνια η hipster κατάκτηση και επιβράβευση του «εγώ την ανακάλυψα πρώτος» -είναι τόσο γελοίος αυτός ο καβγάς και όλα τα παρελκόμενα κόμπλεξ). Αλλά τότε δεν θα ήταν η Monika. Θα την προτιμούσα χωρίς λάμπες να κατεβαίνουν στο κεφάλι της και χωρίς χορωδίες να ψέλνουν στα ρεφραίν της. Θα ‘θελα να μου παίζει το “Pretend” (πλάκα πλάκα, ρε Μονικάκι, αυτήν την τραγουδάρα γιατί την εξοβέλισες από το setlist σου;) σ’ ένα ξεκούρδιστο πιάνο σπίτι μου και να νιώθω ότι το έγραψε για μένα, μια ζωή. Αλλά εγώ είμαι ένας. Και ο καθένας από εμάς θα την ήθελε κάπως αλλιώς, μόνο και μόνο επειδή πριν 6 χρόνια έτυχε να την πάρουμε είδηση (σχεδόν) πρώτοι και να τη βάλουμε στα περιοδικά μας ως «το next big thing» και τελικά να μας βγήκε. Δεν μας βγήκε όμως. Ήταν το «next big thing». Δεν έγινε επειδή το γράψαμε εμείς. Και το «next big thing» δεν γίνεται να το στερήσεις από τη μαμά σου και από την χοντρή φοιτήτρια Θεολογίας με τα πατομπούκαλα ή από το βλάκα στο σχολείο που πάντα έπαιζε τερματοφύλακας.

Τελικά ποιο είναι το πρόβλημα με τη Monika; Το πρόβλημα είναι ότι κάνει αυτά που θέλει εκείνη. Πράγμα που σημαίνει ότι το πρόβλημα με τη Monika είναι τελικά το πρόβλημά ΜΑΣ με τη Monika. Η ίδια δεν έχει απολύτως κανένα πρόβλημα (ή ίσως τα λύνει πιο γρήγορα από εμάς, καθ’ ότι μαθηματικό μυαλό). Το δεύτερο μας πρόβλημα είναι ότι όσο συνεχίζει να κάνει όσα κάνει με ταλέντο και με δουλειά (και όσο θα κρατάει ακόμη η λάμψη του “Avatar”) εμείς –όσο κι αν την κράζουμε στο Twitter– θα τρέχουμε από πίσω της στις Στέγες και στις στάνες ακόμη, να δούμε τι άλλο έχει να μας πει. (Απλά την επόμενη φορά, να μπορούμε να πιούμε καμιά μπίρα, ε Μονικάκι;)

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)

Suede - Bloodsports: Το άλμπουμ που περιμένω με περισσότερη αγωνία το 2013

Απόλαυσα τόσο πολύ το δίτομο έργο του Μάρκου Φράγκου για τα πιο πολυαναμενόμενα άλμπουμ του 2013 (μέρος Α’ και μέρος Β’) που σχεδόν δεν αντιλήφθηκα ότι κάτι πολύ μεγάλο έλειπε. Το δικό μου «πολυαναμενόμενο». Το άλμπουμ που εγώ περιμένω με περισσότερη αγωνία να έλθει μέσα στο χρόνο που μόλις ξεκίνησε.

Το ξαναθυμήθηκα όμως ξαφνικά όταν διάβασα στο forum των Suede ένα post, γραμμένο με τον τρόπο του Brett, τον τρόπο που είχε ο Brett στα 90s.

"Aniseed kisses and lipstick traces, lemonade sipped in Belgian rooms couldn't replace the graceful notions that clung to me when I clung to you, And they touch you like no one touched you, and when you broke they were there with glue, and their kindness was not a weakness and when they were there they were there for you, But will they love you, the way, the way I loved you ? We jumped over the barriers."

Δεν θα το καταστρέψω, προσπαθώντας να μεταφράσω την ποίηση. Γιατί είναι ατόφια ποίηση, είναι σαν εκείνες τις λέξεις που έγραφε τότε, στο “Dog Man Star”. Θυμάσαι το “Asphalt World”; Νομίζω ότι είναι το αγαπημένο μου κομμάτι των Suede –κι ας μην είναι κάποιο χιτ, κι ας μην το παίζουν στις συναυλίες τους.

Είναι άραγε στίχοι από κάποιο επερχόμενο τραγούδι αυτά που έγραψε στο forum; Έτσι θα είναι οι Suede του 2013; Σε μια συνέντευξή του τον Σεπτέμβριο, ο Brett Anderson είχε πει ότι ο ήχος τους θα είναι ένα μείγμα “Dog Man Star” (1994) και “Coming Up” (1996). Τον πιστεύω. Γιατί ένα χρόνο πριν τον Σεπτέμβρη της συνέντευξης είχα ζήσει τον Σεπτέμβρη της συναυλίας.

Κάπου στο Γκάζι, σ’ ένα πρώην μπουζουξίδικο, το 2011 βρέθηκα αντιμέτωπος με το πιο αναπάντεχο live που έχω δει τα τελευταία χρόνια. Αναπάντεχο γιατί δεν περίμενα ότι δύο δεκαετίες από τότε που ήταν οι θεοί μου, οι Suede θα μπορούσαν να με συγκινήσουν έστω και λίγο. Αλλά ο Brett ήταν πιο δανδής από ποτέ –και ήταν και Ντόριαν Γκρέι, πιο νέος από ποτέ επίσης– και η υπόλοιπη μπάντα, κομματάκι πιο παχουλή αλλά το ίδιο μαγευτική με τον ‘90s εαυτό τους. Η συναυλία ήταν ένα δώρο - έκπληξη. Η είδηση ότι ξαναμπαίνουν στο στούντιο, όμως, έμοιαζε απίστευτη.


Στην πορεία διέρρευσαν νέα κομμάτια (και, όντως, το “For The Strangers” και το “Barriers” είναι '90s Suede), διέρρευσαν ειδήσεις, ήλθε και το post του Brett Anderson στο forum τους. Και, βέβαια, από το τελευταίο τους άλμπουμ, το “A New Morning” του 2002, μεσολάβησαν κι όλες οι υπέροχες προσωπικές δουλειές του Brett, κολλημένες στον ίδιο ρομαντισμό του απώγειού του, ερεβώδεις, ξεφτισμένες, προκλητικές.

Δεν ξέρω αν ο ήχος που είχαν οι Suede στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ταιριάζει στο 2013. Ή μάλλον, δεν ξέρω αν ταιριάζει στα αυτιά των υπολοίπων. Γιατί για μένα, ο ήχος εκείνος ταιριάζει με τα πάντα στη ζωή μου, με όσα έκανα τότε, με όσα έκανα στο μεσοδιάστημα, με όσα θα κάνω 20 χρόνια από τώρα. Γιατί γύρισα το μισό κόσμο, μόνο και μόνο επειδή κάποτε μ’ έπιασε ένα ψιλόβροχο έξω από τη Σορβόννη την ώρα που άκουγα το “Europe Is Our Playground”. Και γιατί γύρισα για πρώτη φορά τη ζωή μου ανάποδα όταν βαρέθηκα να με πετυχαίνει το “Every Monday Morning” κάθε Δευτέρα πρωί στο ίδιο φανάρι, στον ίδιο δρόμο, προς τον ίδιο προορισμό. Και σκέψου ότι αυτά τα δύο ήταν απλώς b-sides…

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)

H ιστορία ενός τραγουδιού: Do They Know It's Christmas Time?

Το δράμα της Αιθιοπίας το 1984, με την ασιτία να θερίζει τον πληθυσμό της αφρικανικής χώρας, είχε σοκάρει ολόκληρο τον κόσμο. Οι σκληρές εικόνες παιδιών – σκελετών έχουν αποτυπωθεί στη μνήμη μιας ολόκληρης γενιάς. Παρόμοιου μεγέθους λιμοκτονίες είχαν συμβεί και παλιότερα, αλλά σπάνια έφταναν με τέτοιας έντασης ρεπορτάζ ή ντοκιμαντέρ στους τηλεοπτικούς δέκτες του πρώτου κόσμου.

Στα τέλη Οκτωβρίου εκείνης της χρονιάς, ο Bob Geldof δεν πίστευε στα μάτια του, όταν αντίκριζε τα μικρά παιδιά της Αιθιοπίας να πεθαίνουν μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα. Αποφάσισε ότι πρέπει να δράσει άμεσα και πήρε τηλέφωνο τον φίλο του Midge Ure, από τους Ultravox με την εξής ιδέα: Να γράψουν ένα τραγούδι για τα Χριστούγεννα και να έλθουν σε επαφή με επιφανή στελέχη της βρετανικής μουσικής σκηνής για να το ηχογραφήσουν μαζί. Όλα τα έσοδα από τις πωλήσεις του single θα πήγαιναν σε τρόφιμα που θα στέλνονταν στην Αιθιοπία.

Ο Geldof και οι Boomtown Rats ήταν μεγάλα ονόματα στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές των ‘80s στην πανκ σκηνή και οι Ultravox ήταν πρωτοπόροι της ηλεκτρονικής μουσικής την ίδια περίοδο. Πάνω απ’ όλα όμως, οι Geldof και Ure είχαν εξαιρετικές σχέσεις με τους περισσότερους από τους συναδέλφους τους. Η ιδέα του Geldof θα έβρισκε πολύ μεγαλύτερη απήχηση απ’ ότι κι ο ίδιος ονειρευόταν αρχικά.

Βοήθησε, βέβαια, το πάθος του. Στις αρχές Νοεμβρίου βρέθηκε καλεσμένος στην εκπομπή του Richard Skinner στο BBC Radio1, για να συζητήσει για το επερχόμενο άλμπουμ του, αλλά εκείνος χρησιμοποίησε όλο το χρόνο για να εξηγήσει την ιδέα του για ένα φιλανθρωπικό single. Σύντομα τα ΜΜΕ ρωτούσαν ποιοι είχαν σκοπό να συμβάλουν κι έτσι γινόταν όλο και πιο εύκολο στον Geldof να κλείνει ακόμη και τα μεγαλύτερα ονόματα της βρετανικής σκηνής, όπως τον Paul McCartney, τον Sting, τους U2, τους Duran Duran.


To τραγούδι ηχογραφήθηκε ένα μήνα ακριβώς πριν τα Χριστούγεννα του ’84 και, εκτός των προαναφερθέντων, στο στούντιο βρέθηκαν οι: Spandau Ballet, Paul Young, Culture Club, George Michael, Kool and the Gang, Phil Collins, Paul Weller, Status Quo, Jody Watley, Bananarama, Boomtown Rats, Chris Cross. Το κομμάτι, με τον τίτλο “Do They Know It’s Christmas?” κυκλοφόρησε μόλις μια εβδομάδα αργότερα. Έγινε αμέσως το κορυφαίο single όλων των εποχών στα βρετανικά charts, φτάνοντας περίπου τα 4 εκατ. πωλήσεις. Και διατήρησε αυτόν τον τίτλο μέχρι το 1997 όταν το κομμάτι που έγραψε ο Elton John για το θάνατο της Νταϊάνας, το “Candle in the Wind” το ξεπέρασε με 5 εκατ. πωλήσεις. Σε όλον τον κόσμο, το “Do They Know It’s Christmas?” έφτασε συνολικά τα 12 εκατ. πωλήσεις.

Ο David Bowie και o Paul McCartney δεν είχαν ηχογραφήσει παρέα με τους υπόλοιπους και ακούγονται μόνο στο b-side του single. 24 ώρες από την στιγμή που οι καλλιτέχνες μπήκαν στο στούντιο, ο Ure είχε πανέτοιμο το κομμάτι και τις επόμενες δύο μέρες η πρέσα τύπωνε βινύλια!

Η τεράστια επιτυχία του, οδήγησε τον Geldof στην διοργάνωση του μεγάλου event της επόμενης χρονιάς, το οποίο ονόμασε Band Aid (όπως ονόμασε και την «μπάντα» που ηχογράφησε το κομμάτι), αλλά και στην «αμερικανική» απάντηση, το “We Are The World” που έγραψε ο Michael Jackson και ο Lionel Richie μερικούς μήνες αργότερα, για τον ίδιο σκοπό και που τραγούδησαν οι κορυφαίοι της απέναντι άκρης του Ατλαντικού, πουλώντας πάνω από 10 εκατ. κόπιες.

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)