20 χρόνια μετά...

Το 1992 η μούρη μου έμοιαζε με πίτσα που είχε μόλις βγει από το φούρνο (απ’ τα σπυράκια, για όποιον δεν το ‘πιασε) και η εφηβική μου οργή ξεχείλιζε σε κάθε ευκαιρία που είχα να τινάξω μπρος πίσω την πιτυρίδα από το λιγδιασμένο μου μακρύ μαλλί (που με τεράστια δυσκολία κατάφερνα να διατηρώ στο αυστηρό λύκειο Φιλοθέης) πάνω στο φανελένιο καρώ μου πουκάμισο. Ήμουν grunge. Ο ορισμός του grunge. 17άρης, με φροντιστήρια μετά το σχολείο για να μπω Γ’ δέσμη και βασικές γνώσεις ηλεκτρικής κιθάρας που είχα αποκτήσει μόνος μου παίζοντας riffάκια των Metallica για μια σχολική μπάντα.

Όταν πρωτοείδα το “Smells Like Nirvana” του Weird Al Yankovic στο MTV, η πίτσα της μούρης μου μεταμορφώθηκε από 4 εποχές σε πεπερόνι και το φανελένιο μου πουκάμισο κινδύνεψε με σκίσιμο αλά Hulk Hogan. Αυτό το βέβηλο θέαμα που παρουσίαζε ο (μέχρι εκείνη την στιγμή συμπαθής μου) παρωδός με έβγαζε εκτός εαυτού. Κορόιδευε όλο μου το σύμπαν. Ήταν σαν να το είχε σκηνοθετήσει ο μπαμπάς μου.

Πέρσι, 19 χρόνια μετά, 20 δηλαδή από την επέτειο του “Nevermind” (και της μανίας “Smells Like Teen Spirit” προφανώς) και όλη την υπερβολή γύρω από το γεγονός, η παρωδία “Smells Like Nirvana” ήταν το μόνο που μπορούσα να σκεφτώ. Και γιατί ταίριαζε ο τίτλος, αλλά και γιατί η σιχαμάρα από την ξαφνική υπερνιρβανίαση άρχισε να φτάνει ως τον οισοφάγο μου -και βεβαίως γιατί πια ήμουν 36 ετών και εκείνα τα οργισμένα χρόνια δεν μου έλεγαν τίποτε πια. Ήταν μια θλιβερή, αχρείαστη περίοδος της ζωής μου (δεν έμαθα καν καλή κιθάρα).

Οπότε αποφάσισα να τηρήσω σχετική σιγή γύρω από τη νιρβανομανία και να εμφανιστώ, έχοντας λαδώσει το πληκτρολόγιό μου με δηλητήριο έχιδνας, όταν με το καλό ο αχός κοπάσει. Βόλευε και το timing. Γιατί τώρα μπορώ να γιορτάσω με τη σειρά μου τα 20χρονα του “Smells Like Nirvana” (o Weird Al Yankovic άργησε μερικούς μήνες να αντιδράσει στην επέλαση του grunge, άλλαξε η χρονιά, οπότε το «Nevermind» το χρονολογούμε το 1991, αλλά την παρωδία του το 1992).


Ξαναβλέποντάς το τώρα (tip: άνοιξε το original και την παρωδία ταυτόχρονα στο YouTube και παίζε εναλλάξ 10-15 δευτερόλεπτα από το καθένα, για να το απολαύσεις σε όλο του το μεγαλείο), δεν μπορώ να συγκρατήσω τα δάκρυά μου. Ο Weird Al Yankovic είναι μια πραγματική μεγαλοφυΐα. Ο τρόπος που αντιλαμβάνεται την ποπ κουλτούρα και την επόμενή της έκρηξη όσο ακόμη αυτή βρίσκεται στη φάση «φυτίλι» είναι συγκλονιστικός. Όλα αυτά που με εξόργιζαν τότε, τώρα με ενθουσιάζουν –μη σου πω με συγκινούν, που τα έζησα και που μπορώ να τα απομυθοποιήσω με την ησυχία μου τώρα.

Λατρεύω και την ιστορία πίσω από την παρωδία. Ο Weird Al Yankovic είχε ανακαλύψει το κομμάτι πριν καν γίνει επιτυχία, όταν οι Nirvana ήταν ακόμη κάποια άγνωστα τζάνκια από το Σιάτλ, και είχε ενθουσιαστεί. Ήθελε τόσο πολύ να το παρωδήσει, τους ακαταλαβίστικους στίχους του, τα ουρλιαχτά, όλο αυτό το χοροπηδητό, αλλά κανείς δεν θα καταλάβαινε σε τι αναφερόταν. Λίγους μήνες μετά, το “Smells Like Teen Spirit” ακουγόταν από κάθε πιθανή έξοδο ήχου στο σύμπαν. Και ο Weird Al Jankovic ήλθε σαν έτοιμος από καιρό…


Η ελάχιστη παρέμβασή του στην αισθητική του πρωτότυπου βίντεο, εκεί ακριβώς που πρέπει, ήταν τέτοια, που σήμερα δεν μπορείς να δεις το “Smells Like Teen Spirit” χωρίς να βάλεις τα γέλια. Με την δήθεν απάθεια του μακαρίτη στην αρχή, με τον επιστάτη που κουνιέται παρέα με τη σφουγγαρίστρα του, με το slamdancing μέσα σε φωτιές και καπνούς. Δεν χρειάζεται καν να θυμηθείς την βερσιόν του Υankovic. Με κίνδυνο να θεωρηθώ βεβηλότερος του βέβηλου τώρα, το λέω: oι Nirvana μοιάζουν με ένα ξεκαρδιστικό ανέκδοτο. Που γίνεται ακόμη πιο αστείο επειδή τότε, πριν 20 χρόνια, θα δίναμε ακόμη και την λιγδιασμένη μας χαίτη για να δείρουμε αυτόν τον περίεργο τύπο με τα γυαλιά που τολμούσε να τους παρωδήσει.

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)