Είναι το "Ten" των Pearl Jam το κορυφαίο grunge album της ιστορίας;

Το Rolling Stone είναι ένα περιοδικό που έχει χάσει το touch του εδώ και καιρό. Και υπάρχουν τεύχη που η θεματολογία του σε βάζει σε μια χρονοκάψουλα και σε ταξιδεύει σε εποχές σχεδόν ξεχασμένες πια. Μερικές φορές γελάω όταν το ξεφυλλίζω, άλλες η νοσταλγία κατανικά το χαβαλέ και κάθομαι και διαβάζω, αφήνοντας τις θύμησες (sic) να μού γεμίζουν το κεφάλι. Φαντάζομαι ότι οι ιθύνοντες του περιοδικού έχουν πάρει την απόφαση να μην προσπαθήσουν να ανταγωνιστούν τα Pitchfork και όλα αυτά τα διαβολοsites δημιουργώντας νέες τάσεις, οπότε απλά κάθονται με αυτά που ξέρουν και ανακατεύουν τα τσουκάλια τους, σερβίροντας την ίδια σούπα σε όσους τους αρέσει ακόμη.

Η ειρωνεία είναι πως ούτε και το site του περιοδικού προσπαθεί να είναι μοντέρνο. Τα αντανακλαστικά του, ας πούμε, στην κυκλοφορία του πρόσφατου άλμπουμ των Soundgarden, του πρώτου εδώ και 16 χρόνια (who gives a shit anymore?), ήταν να στήσει μια ψηφοφορία για το ποιο ήταν το σπουδαιότερο grunge album όλων των εποχών. Πριν από δυο δεκαετίες θα κινούσαμε κάθε γνωστό μας να μπει και να ψηφίσει αυτό που θα του λέγαμε, πιστεύοντας ότι θα υπηρετούσαμε ένα θείο σκοπό, ανεβάζοντας στην κορυφή το τάδε ή το δείνα γκρουπ. Σήμερα απλά χαμογελάμε με αυτούς που μπήκαν στην διαδικασία να ψηφίσουν –και ρίχνουμε μια κλεφτή ματιά στα αποτελέσματα, σίγουροι 100% για το αποτέλεσμα.

Αλλά να που δεν… Δεν είναι το “Nevermind” των Nirvana στην κορυφή (παρά τα περσινά του γενέθλια που γιορτάστηκαν με ποικίλλους τρόπους ανά την υφήλιο). Προς μεγάλη ικανοποίηση του υπογράφοντος που δεν θα σταματήσει να το δηλώνει όπου σταθεί κι όπου βρεθεί ότι το κορυφαίο grunge αριστούργημα της ιστορίας το έχουν βγάλει οι Pearl Jam, το κοινό του Rolling Stone έδωσε την πρώτη θέση στο “Ten”.

Ο εύκολος αντίλογος θα χρησιμοποιήσει όλα τα επιχειρήματα που έγραφα παραπάνω, για το πόσο έχει ραμολύνει το Rolling Stone, και θα πει «τι περίμενες δηλαδή από αυτό το περιοδικό και το κοινό του;». Αλλά αυτό θα ήταν ένα αφελές συμπέρασμα. Γιατί αυτό το γερασμένο σύμπαν είναι που μπορεί να κρίνει καλύτερα μια πεθαμένη ιστορία, πολύ καλύτερα –τέλος πάντων– από τη νεότερη γενιά που βλέπει το grunge μόνο ως σημείο αναφοράς και δεν το έχει ζήσει μέσα στο ίδιο του το ζουμί. Θα ήταν, σαν να ρωτούσες εμένα ή κανα πιτσιρίκι «ποιο ήταν το πιο ωραίο γκολ που έβαλε ποτέ ο Θωμάς ο Μαύρος;» και να περίμενες πιο εμπεριστατωμένη απάντηση από του θείου μου που έχτισε την σκεπαστή.

Αλλά, αρκετά με τη φλυαρία. Ακολουθεί το top 10 των grunge albums, όπως το ψήφισε το κοινό του Rolling Stone, και ένα σύντομο σχολιάκι μου για το κάθε άλμπουμ –γιατί τελικά μάλλον ζηλεύω που δεν πήγα να ρίξω κι εγώ την ψήφο μου…

10. Mudhoney – “Superfuzz Bigmuff”
Οι Green River από το Σιάτλ έπαιζαν ροκ και διαλύθηκαν το 1987. Τα μισά τους μέλη έφτιαξαν τους Mother Love Bone που μετά από λίγο μετεξελίχθηκαν στους Pearl Jam. Οι άλλοι μισοί έφτιαξαν τους Mudhoney. Oι οποίοι, με το ΕΡ “Superfuzz Bigmuff” του 1988 πρόλαβαν κι έφτιαξαν πρώτοι αυτό που σήμερα λέμε grunge. Ήταν αρκετά άτεχνο, σχετικά χαβαλετζίδικο και σήμερα –με δυο λόγια- δεν ακούγεται, αλλά σίγουρα δεν θα μπορούσε να λείψει από καμμία λίστα. Δίκαια η θέση του στο #10.

9. Temple of the Dog – “Temple of the Dog”
Μπορεί οι Mudhoney να πρόλαβαν, αλλά οι Μother Love Bone ήταν το πραγματικό next best thing στο Σιάτλ. Ο πρόωρος θάνατος του frontman τους Andrew Wood, όμως, το 1990, άλλαξε το τοπίο συνθέμελα. Από τη μία τα εναπομείναντα μέλη έψαξαν για νέο frontman (και όλοι ξέρουμε ποιον βρήκαν, για να μετεξελιχθούν στους Pearl Jam), από την άλλη έπιασαν τον συγκάτοικο του μακαρίτη, ο οποίος δεν ήταν άλλος από τον Chris Cornell και κάθισαν μέσα σε δυο εβδομάδες και ηχογράφησαν ένα ολόκληρο άλμπουμ – φόρο τιμή στον Wood. Ο Cornell πήρε το μικρόφωνο (και ο Vedder έκανε δεύτερα φωνητικά), ενώ οι MLB το κυκλοφόρησαν ως Temple of the Dog. Επικό και ελεγειακό ταυτόχρονα, ήταν μια από τις μεγαλύτερες στιγμές της grunge και ο καλύτερος πρόλογος γι’ αυτό που θα γινόταν ο μεταλλάς μέχρι τότε Cornell στη συνέχεια. Προσωπική μου άποψη: Χωρούσε και στο top 5.

8. Pearl Jam – “Vs.”
Το δεύτερο άλμπουμ των Pearl Jam ήταν ισάξιο με το πρώτο, εξίσου εμπνευσμένο και δυναμικό. Το μόνο του μειονέκτημα ήταν ότι επρόκειτο για το… δεύτερο. Θα το έβαζα στην 2η θέση της λίστας, άντε στην 3η, λόγω της σημασίας του “Nevermind”.

7. Nirvana – “Bleach”
To ντεμπούτο των Nirvana, το 1988, ήταν άτεχνο και ανέμπνευστο, είχε όμως αρκετά από τα στοιχεία που θα τους έκαναν κορυφαία μπάντα του πλανήτη τρία χρόνια αργότερα με το “Nevermind”. Σε καμμία, πάντως, περίπτωση δεν του αξίζει μια θέση στο top 10.

6. Soundgarden – “Badmotorfinger”
To magnum opus του Chris Cornell ήλθε τη χρονιά που ήλθαν όλα, το 1991. Οι Soundgarden κράτησαν τα στοιχεία του metal παρελθόντος τους που ταίριαζαν περισσότερο στην grunge και δημιούργησαν ένα εκρηκτικό, ανθεμικό περιεχόμενο που ευθύνεται για πολλούς πονεμένους σβέρκους από το headbanging σε σχολικά πάρτυ των αρχών της δεκαετίας του ’90. Top 5 για πλάκα.

5. Soundgarden – “Superunknown”
H μεγάλη επιτυχία των Soundgarden ήλθε, βέβαια, με το επόμενο, το “Superunknown” του ’94 και το “Black Hole Sun” που έγινε #1 χιτ σε όλο τον πλανήτη, αλλά κατά την ταπεινή μου άποψη ο όλος δίσκος ήταν κομματάκι πομπώδης και υπερβολικά ledzeppellinικός για να τον πεις grunge. Ίσως δεν θα τον έβαζα καν στο top 10. Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι είναι ατόφιο grunge, τότε θα πρέπει να βάλουμε στο παιχνίδι και τους Smashing Pumpkins, τους Afghan Whigs κι άλλες «παράλληλες» μπάντες, οπότε τελικά το “Superunknown” θα πετιόταν και πάλι εκτός της δεκάδας μου. Α, μου λείπει και το “Sixteen Stone” των Bush και, βέβαια, το “Apple” των Mother Love Bone από την δεκάδα του Rolling Stone.

4. Nirvana – “In Utero”
Στην ίδια λογική με το “Nevermind” –και ίσως λιγάκι πιο ήρεμο, πιο συμβιβασμένο- το “In Utero”, κατά την ταπεινή μου άποψη, δεν είχε την αξία που είχε το “Vs.” ως διάδοχο του “Ten”. Ωστόσο είναι μια αδιαμφισβήτητη δισκάρα που άνετα θα έμπαινε στο top 10 μου, παλεύοντας και για μια θέση στην πεντάδα.

3. Alice In Chains – “Dirt”
Σκοτεινό και εσωστρεφές, ήταν το «σκεπτόμενο» grunge της εποχής του αυτό που έπαιζαν οι Alice in Chains. Βασισμένο στην προσωπική εμπειρία του μακαρίτη Layne Staley με την ηρωίνη, απέπνεε θάνατο σε κάθε νότα του. Και ήταν έντονα στηριγμένο στο παρελθόν του ως metal κιθαρίστα. Έχει αντικειμενικά μεγάλη αξία, σίγουρα, αλλά ήταν ένα άλμπουμ που δεν με κέρδισε ποτέ και δεν θα το χωρούσα στην grunge δεκάδα μου. Ίσως γιατί το είδος για μένα εξέφραζε τότε μια εφηβική οργή, δημιουργική, και όχι την κατάθλιψη της ηλικίας.

2. Nirvana – “Nevermind”
Δεν υπάρχουν πολλά για να γράψει κανείς γι’ αυτό το άλμπουμ. Έχουν γραφτεί τα πάντα. Το μόνο που μπορεί να σχολιαστεί είναι ότι το κοινό του Rolling Stone παραδόξως δεν του έδωσε την πρώτη θέση. Ίσως γιατί τελικά οι πραγματικοί grunge rockers είναι περισσότεροι από τους όψιμους εραστές του στυλ των Nirvana και όσους έχουν για μόνη επαφή με το είδος το “Smells Like Teen Spirit”. Σε καμμία περίπτωση, βέβαια, δεν λέω ότι το “Nevermind” δεν είναι ένα αριστούργημα. Απλά την ίδια χρονιά γράφτηκε και κάτι άλλο, αξεπέραστο…

1. Pearl Jam – “Ten”
Ten = Δέκα. Όπως δέκα στα δέκα. Μια βαθμολογία που δεν ξέρω αν θα έβαζα στο 4ο άλμπουμ των Led Zeppelin ή στο “Operation: Mindcrime” των Queensryche (αυτός είμαι). Το βάζω όμως για πλάκα στο “Ten”, στην κορυφαία στιγμή της grunge, των Pearl Jam και ίσως ολόκληρης της ροκ. 100% συμφωνώ με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας του Rolling Stone. Μπράβο στα παιδιά γερόντια.

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)