17 Απρ 2009

To κατά Έλινγκτον

Την ώρα λοιπόν που το χριστεπώνυμο πλήθος (ανάμεσά τους και μερικοί φίλοι μου) έκαναν πορεία κρατώντας κεριά και ακολουθώντας μια ξυλοκατασκευή στολισμένη με λουλούδια, εγώ προτίμησα να μείνω σπίτι. Και να ασχοληθώ με μια άλλη ξυλοκατασκευή - να μοντάρω κάτι σιντιέρες από γνήσιο κόντρα πλακέ που αγόρασα από την αγαπημένη μου ΙΚΕΑ. Την ώρα που ίδρωνα πάνω από κάτι αλλόκοτες βίδες, θεώρησα πρέπον να συντονιστώ κι εγώ με το κατανυκτικό κλίμα των ημερών, ακούγοντας λίγη θρησκευτική μουσική - για την ακρίβεια, τα περίφημα "Ιερά κονσέρτα" του Ντιουκ Έλινγκτον, που για μένα είναι σημαντικότερα από τον Μεσία του Χέντελ και το Αι γενεαί πάσαι συνδυασμένα.Τα "Ιερά Κονσέρτα" ήταν ένα από τα πολλά "έργα ζωής" του Έλινγκτον. Για την ακρίβεια, τον απασχόλησε έντονα τα τελευταία εννέα χρόνια της ζωής του, από το 1965 μέχρι το 1974 - έτσι είναι, συνήθως όταν νιώσεις ότι φτάνει το τέλος, στρέφεσαι στον Θεό - οπότε και διοργάνωσε τρεις συναυλίες σε διάφορες εκκλησίες της Νέας Υόρκης και του Λονδίνου, που μας χάρισαν ισάριθμες μάλλον μέτριες ηχογραφήσεις, που σώζονται από μερικές σπουδαίες στιγμές. Η σπουδαιότερη από αυτές είναι βέβαια το περίφημο "Come Sunday', που κατά τη γνώμη μου είναι το ομορφότερο θρησκευτικό κομμάτι που έχει γραφτεί ποτέ. Αρχικά αποτελούσε μέρος του πρώτου φιλόδοξου project του Έλινγκτον, της σουίτας "Black, brown and beige", που κατέγραφε την ιστορική πορεία του Νέγρου (sic) στην Αμερική. Η σουίτα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1943, σε μια συναυλία για την ενίσχυση της Ρωσίας στον αγώνα κατά των Ναζί, ενθουσίασε το κοινό, όχι όμως και τους κριτικούς, που αποθάρρυναν κάθε προσπάθεια της τζαζ να αποκτήσει οποιοδήποτε άλλο ρόλο πέραν της μουσικής διασκέδασης. Το Come Sunday περιγράφει πώς η αφροαμερικανική κοινότητα έβρισκε παρηγοριά στην εκκλησία. Στην αρχική ηχογράφηση, τον κεντρικό ρόλο παίζει το τρομπόνι του "Tricky Sam" Νάντον, ενώ στο πρώτο ιερό κονσέρτο ακούγεται σε δύο εκδοχές - στη μία, με σολίστα τον σαξοφωνίστα Τζόνι Χότζες, τον αδιαφιλονίκητο ήρωα της ορχήστρας του Έλινγκτον, και στην άλλη με την ψυχωμενη φωνή της Έστερ Μάροου, μιας ιέρειας του γκόσπελ. Είναι η δική της εκδοχή που καθόρισε το κομμάτι - κάτι που φαίνεται σε όλες τις επερχόμενες ηχογραφήσεις, όπως η εξόχως κατανυκτική στη συναυλία για τα θύματα του τυφώνα Κατρίνα, με την ορχήστρα του Lincoln Center και τη φωνή της Κασάντρα Γουίλσον.Το προσωπικό μου αγαπημένο κομμάτι όμως δεν είναι αυτό. Περιλαμβάνεται στο (σαφώς υποδεέστερο) δεύτερο ιερό κονσέρτο και είναι μια δυναμική, αφοριστική, ζωηρή παραίνεση: μην πέσεις στα γόνατα να προσευχηθείς, αν πρώτα δεν έχεις συγχωρήσει τους πάντες. Αμήν.

1 σχόλιο:

Αθήναιος είπε...

Άψογος, όπως πάντα. Καλή Ανάσταση!