The Greek Depression

Οσο να ‘ναι, οι όροι «ύφεση» και «κραχ», που παραδοσιακά χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε αυτό που συνέβη το 1929 δεν έχουν την ίδια δύναμη με τον όρο «the great depression», έστω και λόγω των ψυχολογικών συμπαραδηλώσεων. Μια κοινωνία σε κατάθλιψη – που όμως βρήκε την δύναμη να παλέψει, να ορθοποδήσει, να βρει την διάθεση για δημιουργία. Δεν είναι τυχαίο το ότι εκείνη την εποχή χτίστηκε στην Νέα Υόρκη το εμβληματικό Empire State Building, ο ψηλότερος ουρανοξύστης της πόλης – κι ας έμεινε άδειος για χρόνια, λόγω της «ύφεσης», παρέμενε ένα σύμβολο μιας οικονομίας που προσπαθεί να βρει τρόπο (και λόγο) ύπαρξης, αν όχι ένα διαχρονικό σύμβολο ελπίδας. Τίποτε όμως δεν έδινε περισσότερη ελπίδα και δεν ανακούφιζε τους δοκιμαζόμενους από την φτώχια Αμερικανούς από το Χόλιγουντ. Τα χρόνια του «κραχ» ήταν που άνθισε αυτό το λαϊκό σινεμά που έδωσε στους ανθρώπους την ευκαιρία να ζήσουν το όνειρο, χάρη στο πιο φθηνό είδος διασκέδασης. Συγγραφείς όπως ο Γουίλιαμ Φόκνερ και ο Φ.Σ.Φιτζέραλντ έγραφαν σενάρια, συνθέτες όπως ο Τζορτζ Γκέρσουιν έγραφαν μουσική, θεατρικές ομάδες όπως οι Αδελφοί Μαρξ μετέφεραν την δημιουργική τους ορμή στην οθόνη, χαρίζοντας στον κόσμο μια τόσο πολύτιμη διέξοδο από τα βασανιστικά τους προβλήματα, την στιγμή που προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες του New Deal. Σ’ αυτόν τον φτωχό κόσμο έδιναν ελπίδα η Τζίντζερ Ρότζερς και ο Φρεντ Αστέρ, χορεύοντας σε σκηνικά ονειρεμένης χλιδής. Όλα αυτά, βέβαια, απέχουν έτη φωτός από την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε εμείς σήμερα – και όχι μόνο γιατί το «κραχ» και η «πτώχευση» είναι διαφορετικές καταστάσεις. Όχι, αυτό που λείπει σήμερα είναι η προοπτική της ανάπτυξης, το New Deal, ένας ουρανοξύστης-σύμβολο των καλύτερων ημερών που θα έρθουν. Επίσης, λείπει ένα λαϊκό θέαμα που θα μας βγάλει από την κατάθλιψη. Μόνο κάτι talent shows έχουμε, που – μεταξύ μας – δεν είναι το καλύτερο που μπορείς να δεις, όταν βρίσκεσαι στο χείλος του γκρεμού, ενώ και η ελληνική κωμωδία δεν βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση. Ακόμη και ο κατά τεκμήριο μεγαλύτερος σατιρικός κωμικός μας, ο Λάκης Λαζόπουλος, περνά περισσότερο χρόνο αγορεύοντας τελευταία, παρά διακωμωδώντας. Από αυτήν την άποψη, δεν είναι τυχαία η επιτυχία του μιούζικαλ της Μαρινέλλας, μιας φωνής που θα παραπέμπει πάντα σε μια εποχή αθωότητας – και φτώχιας – παρά τη λάμψη της, μας θυμίζει πάντα ότι ξεκίνησε την καριέρα της στο πλευρό του Στέλιου Καζαντζίδη. Γιατί, και στην δική μας εποχή της φτώχιας, άνθισε μια πλούσια λαϊκή τέχνη, χάρη στα μπουζούκια και το σινεμά της Finos Films. Σήμερα, αντί για τις ταινίες του Φίνου, μιλάμε για τις πορνοταινίες της Sirina και προσβλέπουμε στα σεξουαλικά θέλγητρα της Μαριάννας Ντούβλη, να δώσει μια τονωτική ένεση στην εθνική μας λίμπιντο. Όχι πως αυτό είναι κακό. Είναι άλλωστε γνωστό ότι, περισσότερο από το σινεμά, η πιο φθηνή διασκέδαση παραμένει το σεξ. Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, που έχει πλήρη μεσάνυχτα από σεξουαλική αγωγή, αυτό δεν αποκλείεται να σημαίνει ότι, σε εννέα μήνες ίσως ζούμε το δικό μας εθνικό baby boom. Και τότε να δούμε πώς θα στείλουμε το λογαριασμό από τις πάνες και τα μαιευτήρια στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
(δημοσιεύτηκε την Κυριακή 9/5 στο Big Fish - νιώθω ήδη ότι έχουν περάσει αιώνες από τότε)