PJ Harvey
Let England Shake
Έχω ξαναγράψει για το Europa Universalis III. Είναι το αγαπημένο που παιχνίδι -και νομίζω ότι γενικά θεωρείται το καλλίτερο παιχνίδι στρατηγικής που έχει βγει ποτέ. Διοικείς από το 1399 ως το 1821 κάποιο από τα βασίλεια της εποχής, βγαίνοντας από τον Μεσαίωνα και φθάνοντας ως την εποχή των αγώνων για εθνικές απελευθερώσεις. Δεν πολεμάς απλώς, ελέγχεις τα πάντα: την οικονομία, τον πολιτισμό, την θρησκεία, βλέπεις πώς το ένα επηρεάζει το άλλο, προσπαθείς να ευημερείς βασισμένος σε αυτό που η χώρα σου μπορεί να κάνει καλά. Στην τετραετή μου παρέα με το παιχνιδάκι έχω προσπαθήσει να ικανοποιήσω κάθε εθνικιστική μου φαντασίωση (ελέγχοντας το Βυζάντιο), ιμπεριαλιστική καύλα (παίρνοντας κάποια υπερδύναμη του 14ου αιώνα σαν τη Γαλλία ή την Καστίλλη), την δίψα μου για Ιστορία (διοικώντας μικρά γερμανικά βασίλεια και μαθαίνοντας για την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία στα χρόνια μετά τον Μεσαίωνα), ή τις "τουριστικές" μου συμπάθειες (Χμερ -σήμερα Καμπότζη-, Αγιούθαγια -σήμερα Ταϋλάνδη-, Βιτζαγιανάγκαρ -σήμερα Ινδία).
Την πιο εντυπωσιακή μου όμως πορεία την έχω κάνει με ένα κράτος που για ιστορικούς λόγους απέφευγα στην αρχή να διοικήσω: την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Καθώς η τριβή με το παιχνίδι σε στέλνει σε επαρχίες άγνωστες, σε καινούργιους κόσμους, σε κόντρες με λαούς που δεν περίμενες ότι θα πολεμήσεις ποτέ, βρίσκεις συχνά τον εαυτό σου να μελετάει την ιστορία της χώρας που διοικείς, περίπου ψάχνοντας μια απάντηση στην ερώτηση: "τι θα έκανε ο Ταμερλάνος / Ερίκος ο Η' / Ναπολέων στη θέση μου;". Κάπως έτσι ανακάλυψα πράγματα για την λαμπερή ιστορία των Οθωμανών που δεν θα μάθαινα με κανέναν άλλον τρόπο σε μια χώρα που θα διατηρεί τις εχθρικές της μνήμες για πάντα -συνέπεια ενός περασμένου μεγαλείου που σήμερα υπάρχει μόνο σαν μέτρο σύγκρισης για την αηδιαστική μας κατάντια και σαν Prozac - μαρμαρωμένος βασιλιάς για ικανότητες που έχουμε και που κάποια στιγμή μαγικά θα ξαναβρούμε και θα μας βγάλουν από τον πάτο του πηγαδιού που κατοικούμε.
Όποιος ξέρει τι πραγματεύεται το δέκατο άλμουμ της PJ Harvey θα έχει ήδη ψιλιαστεί γιατί έγραψα όλα αυτά τα άσχετα παραπάνω. Η μάχη της Καλλίπολης διήρκησε 8 ολόκληρους μήνες πίσω στο 1915 και ήταν η τελευταία μεγάλη στιγμή στην ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τότε συμμάχου των Γερμανών στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Οθωμανοί, αρκετά λιγότεροι σε αριθμό, αλλά καλά οχυρωμένοι στα στενά των Δαρδανελλίων, θα έκαναν τα πάντα για να υπερασπιστούν την πρωτεύουσα Κωνσταντινούπολη. Οι σύμμαχοι είχαν ανάγκη να πάρουν τον Βόσπορο, για να μπορούν να διατηρήσουν ανοικτή την θαλάσσια γραμμή ανεφοδιασμού της Ρωσίας. Οι Οθωμανοί νίκησαν, χάνοντας πάνω από 250.000 άντρες, οι σύμμαχοι κατατροπώθηκαν, με περίπου ισοδύναμο αριθμό νεκρών και αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν. Ήταν μια από τις πιο φονικές μάχες της Ιστορίας.
Η PJ Harvey μεταφέρει στο concept άλμπουμ της τον πόνο των ηττημένων, των χιλιάδων Βρετανών, Γάλλων, αλλά κυρίως Αυστραλών και Νεοζηλανδών που βρίσκονταν χιλιάδες μίλια μακριά από τις πατρίδες τους, πολεμώντας για ένα σκοπό που δεν είχαν καλά καλά καταλάβει. Τα σπαρακτικά της τραγούδια συναποτελούν μια από τις καλλίτερες δουλειές της καριέρας της -εγώ θα την έλεγα και ανάσταση, σε μια περίοδο που έμοιαζε εγκλωβισμένη στις ανούσιες συνεργασίες με τον βαρετό Τζον Πάρις. Αυτό που κρύβεται πίσω από τους βαθιά συναισθηματικούς στίχους της και από τα βαριά μουσικά της μέρη είναι ένα ρέκβιεμ στην ματαιότητα του μεγαλείου. Ιστορικά, η Καλλίπολη κατέστρεψε και τους νικητές και τους ηττημένους και την ίδια ώρα ανέδειξε κομμάτια και των δύο. Τι εννοώ;
Η προσπάθεια για υπεράσπιση της Κωνσταντινούπολης ήταν η τελευταία πράξη του τουρκικού λαού για χάρη του γερασμένου οθωμανικού μοντέλου. Σύντομα, ένας ταλαντούχος αξιωματικός που διακρίθηκε στη μάχη της Καλλίπολης, θα δημιουργούσε την τουρκική δημοκρατία, σε βάρος -σε αβάσταχτο βάρος- και του δικού μας λαού, που με το που ένιωσε λίγο νικητής ξανά ονειρεύθηκε αμέσως την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Μαζί με την Οθωμανική θα πέθαινε σιγά σιγά (αν και χρειάσθηκε ένας παγκόσμιος πόλεμος ακόμη) και η Βρετανική. Οι Αυστραλοί και οι Νεοζηλανδοί νεκροί ξύπνησαν μια και καλή το αίσθημα της αυτοδιάθεσης στους λαούς της Ωκεανίας. Το ίδιο έγινε και στην δυτική Αφρική λόγω των νεκρών Γάλλων υπηκόων (Σενεγαλέζοι, Μαυριτανοί) και φυσικά στην Ινδία, τη Βιρμανία και τα Ιμαλάια όρη.
Μια μάχη με μισό εκατομμύριο νεκρούς θα ήταν παράλογο να μην προξενήσει τόσο ριζικές παγκόσμιες αλλαγές. Και ένα άλμπουμ με αντικείμενο μια τέτοια ιστορική στιγμή θα ήταν αδύνατον να είναι μια μετριότητα. Και μόνο η απόφαση να αναμετρηθείς με το μέγεθος του γεγονότος σημαίνει ότι είσαι σημαντικός και αποφασισμένος. Πόσο μάλλον αν σε λένε και PJ Harvey...
Μέχρι σήμερα:
09. PJ Harvey - Let England Shake
10. O'Death - Outside
11. Feist - Metals
12. Jesse Sykes & The Sweet Hereafter - Marble Son
13. Florence + The Machine - Ceremonials
14. Eleanor Friedberger - Last Summer
15. The Twilight Singers - Dynamite Steps
16. Okkervil River - I Am Very Far
17. Treefight for Sunlight - Treefight for Sunlight
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου