Django Olympics: Μυστήρια στο Πεκίνο

Για να είμαι ειλικρινής, δεν έχω παρακολουθήσει ούτε 5' ολυμπιακών αγώνων. Δεν έχω ιδέα τι γίνεται στο Πεκίνο, δεν μ' ενδιαφέρει το ρεκόρ του Μάικλ Φελπς, ούτε η αθόρυβη απαξίωση του ελληνικού πρωταθλητισμού που πληροφορούμαι ότι βρίσκεται σε εξέλιξη. Ούτε την τελετή έναρξης δεν είδα - και κρατάω το σχόλιο που έκαναν δυο φίλοι, ότι την παρακολουθούσαν με άγχος, μήπως κάτι πάει στραβά και έχουμε εκτελέσεις στη Λαϊκή Δημοκρατία. Οι Ολυμπιακοί υποτίθεται ότι θα λειτουργούσαν ως δυτική κολυμβήθρα του Σιλωάμ για την Κίνα, που θα τους χρησιμοποιούσε ως συγχωροχάρτι για τον ολοκληρωτισμό και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων - και το ρόλο της στο Θιβέτ - κυρίως όμως για τη μόλυνση των αγορών της δύσης με φτηνά προϊόντα και φτηνότερα εργατικά. Καλώς ή κακώς, μέχρι στιγμής, τίποτε από αυτά δεν φαίνεται να συμβαίνει. Η Κίνα παραμένει ένας αλλόκοτος αντίπαλος για τη Δύση, ένας κόσμος που δεν καταλαβαίνουμε ακριβώς, όπως συνέβαινε από την εποχή του Μάρκο Πόλο, παρά τις δεκάδες Chinatown που υπάρχουν πια σε όλες τις δυτικές μεγαλουπόλεις. Ή μήπως εξ αιτίας τους; Είναι, ας πούμε, η περίφημη Τσάιναταουν που αναπτύχθηκε στο Limehouse του Λονδίνου που αποτελούσε το χώρο δράσης ενός από τους πιο γνωστούς "κακούς" της φτηνής παραλογοτεχνίας του μεσοπολέμου, του Δρος Φου Μαντσού. Εκείνη την εποχή, οι μυστηριώδεις κινέζοι ήταν οι ιδανικοί "κακοί" της μαζικής κουλτούρας, δολοπλοκώντας ασύστολα (και χωρίς λόγο) μέσα σε κακοφωτισμένα οπιοποτεία. Αργότερα, το ρόλο των κακών έπαιξαν οι Ναζί, οι Ρώσοι, οι Άραβες - μέχρι που ήρθε το "24" και συνδύασε όλους αυτούς τους κακούς, μαζί με τους Κινέζους. Κλείνει η παρένθεση.

Η περιοχή του Limehouse υπήρξε και η έμπνευση για ένα από τα μεγαλύτερα σουξέ της εποχής της τζαζ. Το κομμάτι υπήρξε τεράστια επιτυχία, ακουγόταν σε παραστάσεις από ηθοποιούς μεταμφιεσμένους σε κινέζους, και από ορχήστρες που χτυπούσαν χαρωπά τεράστια γκονγκ, για να αναπαραγάγουν την μυστηριακή ατμόσφαιρα της άπω ανατολής. Τέτοιος εξωτισμός δεν θα μπορούσε παρά να βρει θέση στο ρεπερτόριο του Cotton Club, γι' αυτό και το ηχογράφησε και ο Ντιουκ Έλινγκτον, αποφεύγοντας το πολύ φολκλόρ, είναι όμως η εκτέλεση του Τζάνγκο που αποτελεί την επιτομή της εποχής: κομψή, αλλά όχι απαθής, λαϊκή αλλά όχι χυδαία, μυστηριακή, αλλά όχι κιτς, καταφέρνει ακόμα και σήμερα να παρασύρει με το πάθος της τον ακροατή. Μια εκτέλεση που άφησε τον απόηχό της και σε μεταγενέστερες εκτελέσεις, όπως αυτή του Τσάρλι Μπερντ, του κιθαρίστα που έκανε μόδα τη μπόσα-νόβα. Να, κάτι τέτοια σκέφτομαι όταν η συζήτηση πηγαίνει στην Κίνα και δεν μου μένει μυαλό για αγώνες και τέτοια.