24 Οκτ 2012

Τα τραγούδια του James Bond ανά δεκαετία: #1. Στα '60s


Πριν καν ξεκινήσεις να διαβάζεις το κείμενό μου για τα '60s, θυμήσου ότι πριν 4 χρόνια ο Mr. Arkadin πόσταρε μια ανάλυση για τη μουσική των James Bond σε εκείνη τη saga που είχα κάνει, βλέποντας -και γράφοντας- μια ταινία κάθε μέρα. Πας στο The 007 Countdown, κατεβαίνεις ως την αρχή του και διαβάζεις για κάθε ταινία -και τη μουσική της- από την αρχή. Για το post που ακολουθεί (και αυτά με τις υπόλοιπες δεκαετίες που θα ανεβάσω στη συνέχεια) εκείνες οι αναλύσεις του Mr. Arkadin αποτέλεσαν τον καλύτερο μπούσουλα. Για πιο μεγάλη ευκολία, έχω λινκάρει τον τίτλο της κάθε ταινίας στο αντίστοιχο post που είχα ανεβάσει το 2008.


Η μουσική των ταινιών του James Bond είναι ένα θέμα από μόνη της. Θα μπορούσε να στέκεται ξέχωρα από την ταινία, σαν μια συγκομιδή άλμπουμ από ένα καλλιτέχνη που –σαν τους Rolling Stones– αντέχει, 50 χρόνια μετά. Και κατά ένα μεγάλο βαθμό είναι όντως έτσι. Ο John Barry συνέθεσε τη μουσική για 12 από τις 22 ταινίες της σειράς. Συμμετείχε, βέβαια, και στην σύνθεση των εμβληματικών τραγουδιών των τίτλων σ’ αυτές τις ταινίες. Στην ουσία, μέχρι το 1987 αυτό το φανταστικό γκρουπ με το όνομα που θα μπορούσε να είναι κάτι σαν James Bond Original Score, είχε για frontman τον Barry κι άλλαζε τραγουδιστή σε κάθε του άλμπουμ. Αλλά κι αυτοί που τον διαδέχτηκαν, δεν κινήθηκαν μακριά από την κληρονομιά του, επιβεβαιώνοντας πως όντως η μουσική των ταινιών του 007 έχει μια συγκεκριμένη ταυτότητα. Η οποία ξεκινάει από ένα «ταν ταρατάν ταράραν ταν ταρατάν»… το 1962.



"Dr. No" (1962)
To αξιοσημείωτο, πάντως, με το βασικό θέμα του James Bond είναι ότι δεν ανήκει (ακριβώς) στον Barry. O αρχικός συνθέτης του soundtrack ήταν ο Monty Norman, διάσημος από τη μουσική που έγραφε για τις θεατρικές παραστάσεις της εποχής. Αλλά οι παραγωγοί της ταινίας κάποια στιγμή αντιλήφθηκαν ότι δεν κάνει τη δουλειά που ήθελαν, τον απέλυσαν και κάλεσαν τον Barry να αναλάβει. Φαίνεται όμως, πως ο Barry δεν πέταξε όλο το υλικό του Norman και κράτησε τα πρώτα δευτερόλεπτα από το περίφημο θέμα (αυτά με τα πνευστά). Πρόσθεσε την κοφτή κιθαριά που μπαίνει στη συνέχεια και εξέλιξε όλο το θέμα σε αυτό που ακούγεται 50 χρόνια μετά με την ίδια φρεσκάδα. Κατά τ’ άλλα, ως μια «εξωτική» ταινία για την εποχή της (έγχρωμη, με κορίτσια που αναδύονται από τη θάλασσα φορώντας λευκά μπικίνι, γυρισμένη στην Τζαμάικα) χρειαζόταν έναν ήχο επίσης εξωτικό. Ο Barry επιστρατεύει όντως το calypso, ένα είδος μουσικής που παιζόταν τότε στην Καραϊβική (η reggae εμφανίστηκε λίγο αργότερα) και το τελικό αποτέλεσμα αφήνει τις καλύτερες υποσχέσεις για το μέλλον.



"From Russia With Love" (1963)
Ένας σπουδαίος ερμηνευτής, ο Matt Monroe, και ένα καταπληκτικό τραγούδι δίνουν από τα πρώτα δευτερόλεπτα της ταινίας τον τόνο για το τι θα ακολουθήσει. Το “From Russia Witn Love” έχει όλα τα τυπικά γνωρίσματα ενός 60s έπους. Φοβερή ενορχήστρωση, βαθειά ερμηνεία και την συγκλονιστική κορύφωση – κορώνα στο τέλος. Η δουλειά του John Barry στην υπόλοιπη ταινία είναι να δίνει ρεσιτάλ ενορχήστρωσης πάνω στο θέμα του James Bond. Η παράδοση αποκτά γερά θεμέλια.



"Goldfinger" (1964)
To “Goldfinger” είναι το απόλυτο τραγούδι του James Bond και ο κανόνας για όσα ακολούθησαν, κυρίως γιατί κινείται απίστευτα κοντά στο μουσικό θέμα που μας εισήγαγε στην σειρά από το “Dr. No”. Τα κρουστά και τα πνευστά της εισαγωγής θα μπορούσαν να αποτελούν απλά μια νέα εκδοχή του γνωστού θέματος. Μετά, βέβαια, μπαίνει η φωνή της Shirley Bassey και κάνει τα πάντα άνω – κάτω. Γιατί, μπορεί μεν το τραγούδι να είναι υπέροχο, αλλά –ειλικρινά- ποιος αντέχει αυτήν την φανφαρόνικη, υπερβολικά θεατρική ερμηνεία; Στις instrumental εκδοχές του που γεμίζουν την ταινία στη συνέχεια, η σύνθεση του Barry αναδεικνύεται με τον καλύτερο τρόπο. Στην εύλογη απορία «και τότε γιατί διάλεξε αυτήν την τραγουδίστρια;», το μόνο που μπορώ να σου απαντήσω είναι ότι κάποια στιγμή ο Barry χώρισε την σύζυγό Jane Birkin (αμέ) και τά ‘φτιαξε με την Bassey…



"Thunderball" (1965)
Μπορεί, βέβαια, πολλοί να θεωρούν το “Goldfinger” ως το κορυφαίο τραγούδι τίτλων του James Bond, αλλά για μένα τίποτε δεν μπορεί να συγκριθεί με την εξέλιξή του, το “Thunderball”. Και γράφω «εξέλιξή του», γιατί είναι σχεδόν σαν ξεπατικωτούρα (είπαμε: το “Goldfinger” έγινε ο κανόνας). Μόνο που όλα του τα στοιχεία είναι τόσο πιο εντυπωσιακά, τόσο πιο μεγαλειώδη, τόσο πιο αποκαλυπτικά, που κάνουν το προηγούμενο να μοιάζει σαν μια άσκηση μπροστά του. Το πιο σημαντικό στοιχείο του, βέβαια, είναι ο ερμηνευτής. Ο Tom Jones καλείται να περιγράψει με τους στίχους του κομματιού τον James Bond και το κάνει με τον πιο επιβλητικό τρόπο. Άλλωστε ο ίδιος ήταν όσο γόης ήταν και ο 007, και ίσως λίγο παραπάνω ανδρικό πρότυπο. Ο θρύλος λέει πως ταυτίστηκε τόσο πολύ με τον ήρωα και ερμήνευσε το κομμάτι με τέτοιο πάθος, που την στιγμή που ολοκλήρωσε αυτήν την φοβερή κορώνα στο φινάλε, λιποθύμησε…



"You Only Live Twice" (1967)
Η εποχή αλλάζει και από swinging sixties αρχίζει και γίνεται hippie sixties, αλλά ο Barry δεν είναι ακόμη έτοιμος να φέρει μια τέτοια καινοτομία στον ήχο του. Προτιμά μια ήπια bossa nova, τραγουδισμένη από μια ποπ τραγουδίστρια που θα μπορούσε να είναι και χίπι και ροκ και τζαζ και τα πάντα. Η Nancy Sinatra είναι ένας απελπιστικός μαϊντανός που δεν θα έκανε ποτέ καμία καριέρα αν είχε άλλο επώνυμο. [Editor's note: Προσοχή στη δική σου καριέρα, αγαπητέ συνάδελφε.] Και στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν την βοηθάει ούτε το κομμάτι που της έγραψε ο Barry. Το υπόλοιπο soundtrack είναι ταιριαστό με τη ταινία: μέτριο. O John Barry ξαφνικά έχει χάσει την καλή του φόρμα. Αλλά δεν είναι και παράλογο αυτό, όταν έχει βγάλει 4 σερί πολύ καλά soundtrack μέχρι τότε.



"On Her Majesty's Secret Service" (1969)
Και ναι, το “You Only Live Twice” ήταν όντως ένα διάλειμμα. Στην ταινία με την οποία ο 007 κλείνει τα 60s, ο John Barry επιστρέφει δριμύτερος. Κατ’ αρχάς δεν βάζει το τραγούδι στους τίτλους, αλλά προτιμά, όπως τότε με τον «Δρ. Νο» ένα ορχηστρικό θέμα. Και τι θέμα είναι αυτό! Ίσως καλύτερο κι από το βασικό θέμα των ταινιών του Bond! Kαι το τραγούδι; Άλλο αριστούργημα αυτό –και πόσο ταιριαστό στην πιο «συναισθηματική» (και μια από τις αγαπημένες μου) ταινία της σειράς ως τώρα. Ο Barry συνεργάζεται με τον Louis Armstrong για κάτι που πολύ απέχει από τον κανόνα του “Goldfinger” και που είναι το πιο ξέγνοιαστο και συγκινητικό κομμάτι από όσα γράφτηκαν ποτέ για τον 007. Είναι το υπέροχο “We Have All The Time In The World”.

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)

Δεν υπάρχουν σχόλια: