Έχω ήδη ξαναγράψει, με διάφορες αφορμές, ότι για κάποιους από μας, μια ηχογράφηση του Ντιουκ Έλινγκτον με τον Τζάνγκο Ράινχαρντ αποτελεί ένα είδος "ιερού δισκοπότηρου" της τζαζ. Ξέρουμε ότι δεν υπάρχει, αλλά δεν σταματάμε να πιστεύουμε. Η πρώτη συζήτηση συνεργασίας των δύο ηρώων μου, έγινε ένα βράδυ του 1939 στη Μονμάρτρη - αλλά τα σχέδια κοινής περιοδείας διακόπηκαν από τον Πόλεμο. Ο Έλινγκτον δεν το ξέχασε όμως, και το 1946 κάλεσε τον Τζάνγκο για μια μεγάλη περιοδεία στις μεγαλύτερες πόλεις της αμερικανικής ενδοχώρας (Κλίβελαντ, Τορόντο, Σινσινάτι, Ιντιανάπολις, Σικάγο, Ρότσεστερ, Μινεάπολις, Όμαχα, Κάνσας Σίτι, Ντε Μόιν, Βαλτιμόρη, Φιλαδέλφεια, Βοστόνη, Ντιτρόιτ) με αποκορύφωμα δυο συναυλίες στο Κάρνεγκι Χολ της Νέας Υόρκης. Ενώ όλη η περιοδεία πήγε θαυμάσια (με τον Tζάνγκο να εμφανίζεται ως guest, παίζοντας με μικρό σχήμα, αποτελούμενο από μέλη της ορχήστρας και τον Έλινγκτον στο πιάνο), το Κάρνεγκι Χολ ήταν τραγωδία, καθώς ο Τζάνγκο απέτυχε να εμφανιστεί στη δεύτερη και σημαντικότερη βραδιά: κυριευμένος από νοσταλγία για την πατρίδα, πέρασε όλο το απόγευμα πίνοντας με τον Γάλλο πυγμάχο Μαρσέλ Σερντάν κι όταν συνειδητοποίησε ότι η ώρα είχε περάσει, μπήκε πανικόβλητος σε ένα ταξί, που με τη σειρά του έχασε το δρόμο. Έφτασε καταϊδρωμένος στην αίθουσα, αφού ο ντροπιασμένος Έλινγκτον είχε αναγγείλει την ματαίωση της εμφάνισής του κι έπαιξε δυο-τρια κομμάτια σε μια ξεκούρδιστη κιθάρα. Παρ' όλα αυτά το κοινό ήταν εκστατικό και ζητούσε κι άλλο.Για την προώθηση των συναυλιών, κυκλοφόρησαν τότε κάποιοι δίσκοι που είχαν από τη μια πλευρά ηχογραφήσεις του Τζάνγκο κι από την άλλη κομμάτια του Έλινγκτον. Τίποτα όμως που να προσεγγίζει το "ιερό δισκοπότηρο". Στο ipod του μυαλού μου, βέβαια, αυτή η συνεργασία έχει ήδη γίνει. Το κομμάτι που παίζει η φαντασία μου, είναι το In a sentimental mood, ένα κομμάτι που φαντάζομαι ότι υπήρξε το soundtrack για πολλά love stories του '40, που άνθισαν στις αίθουσες χορού της Αμερικής. Η εκτέλεση του Quintette du Hot Club de France είναι ακόμα πιο μελοδραματική, με την κιθάρα του Τζάνγκο και το βιολί του Στεφάν Γκραπελί να συναγωνίζονται σε εκφραστικότητα και συναισθηματισμό. Και μπορεί ο Έλινγκτον να μην ηχογράφησε ποτέ με τον Τζάνγκο, ηχογράφησε όμως με τον Γκραπελί, στο περίφημο Jazz Violin Session του 1963, όπου πλαισιώνεται από τους τρεις σημαντικότερους βιολονίστες της τζαζ: τον Γκραπελί, φυσικά, τον Δανό Σβεντ Άσμουσεν και τον σταθερό του συνεργάτη, Ρέι Νανς. Οι τέσσερίς τους δίνουν μια συναρπαστική εκτέλεση του In a sentimental mood, πολύ κοντά στην ενορχήστρωση του κουιντέτου του Τζάνγκο.
Αν ετοιμάζεις ρομαντική βραδιά για τη μέρα του Βαλεντίνου (ή για κάθε ερωτική περίσταση, τέλος πάντων) χρειάζεσαι οπωσδήποτε και τις τρεις εκτελέσεις, μαζί με την τέταρτη και σημαντικότερη, αυτή με τον Έλινγκτον στο πιάνο και τον Τζον Κολτρέιν στο σαξόφωνο.
Κι επειδή αντιλαμβάνομαι ότι και μόνο η αναφορά της λέξης "Βαλεντίνος" αρκεί για να προκαλέσει ελαφρά ναυτία σε κάθε σοβαρό άνθρωπο, αλλάζω γεύση με ένα σορμπέ ανεκδότου, από την περίφημη περιοδεία του Τζάνγκο με τον Έλινγκτον: όπως μπορεί να φανταστεί κανείς, η περιοδεία της ορχήστρας στην Αμερική γινόταν με τρένο, στο οποίο οι δυο σταρ της περιοδείας μοιράζονταν την ίδια κουκέτα. Το πρώτο βράδυ, ενώ ετοιμάζονταν να πέσουν για ύπνο, ο Τζάνγκο βγήκε να πάει στην τουαλέτα. Διασχίζοντας το τρένο, πέρασε μέσα από τα βαγόνια όπου κοιμούνταν τα υπόλοιπα μέλη της ορχήστρας και τους πέτυχε την ώρα που γδύνονταν για να κοιμηθούν. Έμεινε άναυδος, βλέποντάς τους να φορούν φανταχτερά εμπριμέ εσώρουχα, διακοσμημένα με χρωματιστά λουλούδια. Έβαλε τα γέλια, τους αποκάλεσε τρελούς κι έτρεξε πίσω στον Έλινγκτον να του διηγηθεί τι είδε. Ανοίγοντας την πόρτα, βρήκε τον Έλινγκτον με τα εσώρουχα: ακόμα πιο χρωματιστά, φανταχτερά και λουλουδάτα από των υπολοίπων. Με το που έφτασε στη Νέα Υόρκη, έσπευσε να αγοράσει και ο ίδιος ένα ζευγάρι - επειδή ντρεπόταν όμως, έστειλε ένα φίλο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου