Μπορεί τα βλέμματα των περισσοτέρων μας να έχουν επικεντρωθεί στις αναμετρήσεις της Ρεάλ Μαδρίτης με την Μπάγερν Μονάχου και της Μπαρτσελόνα με την Τσέλσι (και στην κρυφή προσδοκία για έναν τελικό Champions League - el classico), αλλά η καλύτερη απόδειξη για την τεράστια υπεροχή της Ισπανίας στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο δεν είναι οι δύο αυτές υπερομάδες με τα υπέρογκα budgets. Δεν είναι καν η Παγκόσμια Πρωταθλήτρια και Πρωταθλήτρια Ευρώπης εθνική Ισπανίας, που αποτελεί το αδιαφιλονίκητο φαβορί για το Euro 2012. Αν θέλουμε να καταλάβουμε πραγματικά γιατί η Ισπανία έχει αφήσει τόσο πίσω της τον ανταγωνισμό, θα πρέπει να κοιτάξουμε στο Europa Legue και στις δύο από τις τρεις ομάδες της που διεκδικούν εκείνο το τρόπαιο. Η Αθλέτικ Μπιλμπάο και η Βαλένθια δεν έχουν καμμία απολύτως σχέση με τις Μπαρτσελόνα και Ρεάλ Μαδρίτης, όσον αφορά στα οικονομικά τους. Όμως έχουν τεράστια, σχεδόν "συγγενική" σχέση, στο πώς αντιμετωπίζουν το άθλημα. Και εκεί κρύβεται το μυστικό μιας ολόκληρης χώρας και των χιλιάδων ποδοσφαιριστών της.
Τα παραδείγματα της Μπιλμπάο και της Βαλένθια
Όποιος έχει παρακολουθήσει φέτος την πορεία της Αθλέτικ Μπιλμπάο στο Europa League (ή και να μην την έχει παρακολουθήσει, αρκεί να έχει δει ένα από τα δύο ματς της με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ) θα έχει καταλάβει πως αυτή η ομάδα κανένα κοινό δεν έχει μ' εκείνη την σκληροτράχηλη αρμάδα που τά 'βαζε πριν πολλά πολλά χρόνια με την ΑΕΚ για το UEFA (αν θυμάμαι καλά). Σχεδόν κανένα. Γιατί η λογική του ότι παίζει μόνο με Βάσκους παίκτες, αυτή η εθνικοκεντρική φιλοσοφία που την κάνει ένα σύλλογο - μανιφέστο που διαλαλεί το εθνικιστικό κήρυγμα του λαού της για αυτονόμηση, έχει παραμείνει. Πώς είναι λοιπόν δυνατόν μια ομάδα που χρησιμοποιεί ποδοσφαιριστές μόνο από μια μικρή περιοχή της Ισπανίας (και διαθέτει μόνο έναν ξένο, που κι αυτός έχει μεγαλώσει στη Χώρα των Βάσκων!) έχει καταφέρει να συγκαταλέγεται ανάμεσα στις καλύτερες του κόσμου και να διεκδικεί το δεύτερο πιο σημαντικό διασυλλογικό τρόπαιο; Η απάντηση είναι απλή: Μπορεί οι Βάσκοι να μην θέλουν ούτε να σκέπτονται τους ποδοσφαιριστές της υπόλοιπης Ισπανίας να φορούν τη φανέλα τους, αλλά έχουν προσαρμόσει απόλυτα το ποδόσφαιρό τους σ' αυτό που παίζεται στην υπόλοιπη χώρα και έχουν δουλέψει με την ίδια νοοτροπία τις ακαδημίες τους.
Και είναι τόσο ανώτερο το ποδόσφαιρο αυτό, που ακόμη και η μεινότητα των Βάσκων μπορεί να δώσει μια καλύτερη ομάδα απ' ότι τα εκατομμύρια Αράβων της Μάντσεστερ Σίτι για παράδειγμα. Το ίδιο πάνω-κάτω ισχύει και για την χρεωκοπημένη Βαλένθια -που καμμία σχέση δεν έχει με την Βαλένθια των Μεντιέτα, Κανιθάρες και Αϊμάρ προ δεκαετίας, από οικονομικής άποψης. Πριν δύο χρόνια αναγκάστηκε να δώσει τους Σίλβα, Μάτα και Βίγια, τους καλύτερούς της παίκτες δηλαδή, γιατί αλλιώς θα πτώχευε ολοκληρωτικά. Και πάλι, τα "δεύτερα" και οι ακαδημίες της Βαλένθια, αρκούν για να την φέρουν ανάμεσα στις καλύτερες ομάδες της Ευρώπης. Γιατί πολύ απλά, παίζουν "ισπανική" μπάλα.
Τι σημαίνει "ισπανικό" ποδόσφαιρο
Ποια είναι, λοιπόν, αυτή η "ισπανική" μπάλα; Μα φυσικά το περίφημο passing game της Μπαρτσελόνα. Που στον συγκεκριμένο σύλλογο μπορεί να έχει βρει την αποθέωσή του (λόγω και των κορυφαίων "εκφραστών" του: Ινιέστα, Τσάβι, Μέσι), αλλά που σιγά-σιγά παίζεται στον απόλυτο βαθμό από όλους (και από την Ρεάλ Μαδρίτης του Μουρίνιο, δηλαδή). Κυρίως από τα παιδιά που μαθαίνουν μπάλα στις ισπανικές ακαδημίες. Μην ξεχνάτε ότι και η Εθνική Ισπανίας κάτω των 21, αλλά και εκείνη κάτω των 19 ετών, είναι οι πιο πρόσφατες πρωταθλήτριες Ευρώπης. Είναι σαφές ότι για να φθάσεις σε ένα τέτοιο επίπεδο κυριαρχίας δεν χρειάζεσαι μόνο τους καλύτερους παίκτες (αλλιώς η Βραζιλία θα τα κέρδιζε όλα), αλλά και το καλύτερο σύστημα. Σε λίγα χρόνια που, πιθανότατα, πολλές ακόμη χώρες θα έχουν εξελίξει στον ίδιο βαθμό το σύστημα με το οποίο παίζεται καλύτερα το σύγχρονο ποδόσφαιρο, πιθανότατα η Ισπανία δεν θα βρίσκεται στον θρόνο του, όπως σήμερα. Αυτή όμως η δεκαετία της ανήκει (από το 2006 που πρωτοείδαμε από την Εθνική της και από την Μπαρτσελόνα αυτό το στυλ παιχνιδιού), για τον πολύ απλό λόγο ότι ήταν η πρώτη χώρα που έπιασε τον παλμό της αλλαγής στο πώς κλωτσιέται το τόπι σήμερα.
Βέβαια, η Ισπανία είναι και λίγο τυχερή, γιατί το σύστημα που "λειτουργεί", τής ταιριάζει απόλυτα. Οι Ισπανοί είναι ως λαός πιο μικροκαμωμένοι από τους Βορειοευρωπαίους. Και στο περίφημο "τίκι-τάκα", ένας Τσάβι κι ένας Ινιέστα μπορούν να αποδώσουν πολύ καλύτερα από έναν δυναμικό Άγγλο, Γερμανό ή Τσέχο (για να αναφέρουμε μια χώρα που έκανε τεράστια άλματα την περασμένη δεκαετία, όταν η μπάλα παιζόταν αλλιώς). Η εξέλιξη του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου που έπαιζε η μεγάλη Ολλανδία του Κρόιφ, αυτή η πιο light και πιο "ζουζουνοειδής" βερσιόν του θα ήταν αδύνατον, πιθανότατα, να έχει γεννηθεί σε μια άλλη χώρα, με άλλη ποδοσφαιρική παράδοση και άλλη σωματική διάπλαση του μέσου όρου των παικτών της από την Ισπανία. Κατά ένα μεγάλο ποσοστό, ακόμη και ο λόγος που η Ρεάλ Μαδρίτης τόσα χρόνια δεν απέδιδε όπως θα περίμενε κανείς από τα εκατομμύρια που ξόδευε, είναι γιατί δεν είχε έναν Μουρίνιο να πείσει όλα αυτά τα αστέρια που μαζεύτηκαν εκεί ότι έπρεπε να ξεχάσουν αυτά που ήξεραν και να αρχίσουν να παίζουν λίγο παραπάνω σαν την αιώνια αντίπαλό της, την Μπαρτσελόνα.
Μην ξεγελιόμαστε, βέβαια, και προσπαθούμε να φτιάξουμε έναν κανόνα με το ζόρι. Ο Μουρίνιο δεν παίζει ακριβώς σαν την Μπάρτσα ή σαν την Εθνική Ισπανίας και η μεγάλη δύναμη της Ρεάλ Μαδρίτης παραμένουν τα λεφτά της και ο απίστευτος αριθμών υπερπαικταράδων στο ρόστερ της. Ωστόσο, το ότι είναι μια ισπανική ομάδα από μόνο του κρύβει αρκετές εξηγήσεις. Και, όπως λένε, πάντα ο κανόνας χρειάζεται τις εξαιρέσεις του. Οι υπόλοιπες ισπανικές αποδείξεις ότι κάτι φοβερό γίνεται στην ιβηρική χερσόνησο παίζουν όλες παρόμοια μπάλα. Τίποτε δεν είναι τυχαίο, βέβαια. Ο Πεπ Γκουαρντιόλα, ο προπονητής που έχει κατορθώσει να πετύχει περισσότερα απ' οποιονδήποτε άλλον με το "τίκι-τάκα" (το ακατάσχετο passing game και το γρήγορο πρέσινγκ για μερικά δευτερόλεπτα, αν χαθεί η μπάλα, ώστε να ανακτηθεί αμέσως) είχε ταξιδέψει στην Αργεντινή πριν πιάσει δουλειά στην Μπαρτσελόνα και θήτευσε δίπλα στον Μαρσέλο Μπιέλσα, τον άνθρωπο που θεωρητικά ανέπτυξε τον συγκεκριμένο τρόπο παιχνιδιού (σωματικά, το στυλ ταιριάζει ακόμη περισσότερο στους Αργεντινούς, αλλά χρειάζεται προφανώς και λίγα χρήματα για να αναπτυχθεί). Ποιος είναι ο προπονητής της φετινής εκπληκτικής Αθλέτικ Μπιλμπάο, της ομάδας που πετυχαίνει τα εντυπωσιακότερα αποτελέσματα με τα πενιχρότερα μέσα; Μα ο Μαρσέλο Μπιέλσα!
(Γράφτηκε για το Men's Guide)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου