Δεκέμβριος στο Cotton Club: ο ιμπρεσάριος

Κάνουμε ένα ταξίδι στο χρόνο, για να πραγματοποιήσουμε τη φαντασίωση κάθε φίλου της τζαζ: να περάσει μια βραδιά στο Cotton Club, στην καρδιά του Χάρλεμ, πίνοντας περίεργα ποτά από παράνομα αποστακτήρια.

Είναι κρίμα που η λέξη «ιμπρεσάριος» έχει εκλείψει από το λεξιλόγιό μας, ίσως όμως αυτό να συμβαίνει γιατί έχουν εκλείψει και οι εκπρόσωποι του είδους. Tην εποχή του μεσοπολέμου κανείς δεν ενσάρκωνε καλύτερα τον όρο από τον Ίρβινγκ Μιλς (1894 – 1985): τραγουδιστής, στιχουργός, παραγωγός δίσκων, διευθυντής ορχήστρας, παραγωγός ταινιών μικρού μήκους, καλλιτεχνικός πράκτορας, ακούραστος τυχοδιώκτης, γλοιώδες κάθαρμα – ένας homo universalis από την ανάποδη. Ο Ίρβινγκ Μιλς είδε αμέσως τις δυνατότητες του Ντιουκ Έλινγκτον και φρόντισε να του δώσει την ώθηση που χρειαζόταν για την καριέρα του: του έκλεινε ηχογραφήσεις, κανόνιζε τις εμφανίσεις του στα κλαμπ και τις περιοδείες του, πάντα με το κέρδος κατά νου: δεν είναι τυχαίο ότι απέφυγε επιμελώς να υπογράφει αποκλειστικά συμβόλαια με δισκογραφικές εταιρείες, ώστε να μπορεί ο πελάτης του να ηχογραφεί παράλληλα με τη Victor (λ.χ.) και με τη Brunswick, αλλά και με άλλες εταιρείες, συχνά κάτω από διάφορα απίθανα ψευδώνυμα. Χαρακτηριστικό δείγμα της διορατικότητάς του ήταν η επιμονή του να διεκδικεί μερίδιο από τα δικαιώματα των συνθέσεων, ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν είχε συνεισφέρει ούτε νότα. Δεν είχε σημασία. Από το 1926 μέχρι το 1939, ο Μιλς έκανε τον Έλινγκτον διάσημο και ο Ελινγκτον έκανε τον Μιλς πλούσιο. Κι όχι μόνο εκείνος. Πελάτης του ήταν και το άλλο λαμπρό αστέρι του Cotton Club, ο Cab Calloway, που ήρθε να καλύψει το κενό του Έλινγκτον και εναλλασσσόταν με αυτόν στα χρόνια που ακολούθησαν. Απόφοιτος Νομικής, που έπαιζε ντραμς σε μικρά κλαμπ του Σικάγο, πριν αφοσιωθεί στο τραγούδι, ο Κάλογουεϊ βρέθηκε το χειμώνα του 1928-29 βρέθηκε στο Savoy, με τη συνοδεία των Missourians, των οποίων στη συνέχεια ηγήθηκε, μετονομάζοντάς τους σε Cab Calloway orchestra. Εκεί τον ανέλαβε ο Μιλς, που συνέλαβε κι άλλη μια ιδιοφυή ιδέα: ανέλαβε μια ακόμα ορχήστρα με εξαιρετικούς σολίστες, τη Blue Rhythm Band (που μετονόμασε σε Mills Blue Rhythm Band), η οποία αντικαθιστούσε τις ορχήστρες του Έλινγκτον και του Κάλογουεϊ, όταν είχαν περιοδείες, ή ηχογραφήσεις. Φυσικά, δεν ήταν μόνο αυτοί το Cotton Club.
BLUE RHYTHM BAND: The Growl

(Hayes)
Wardell Jones, Shelton Hemphill, Ed Anderson (tp), Harry White, Henry Hicks (tb), Charlie Holmes(cl, as), Crawford Wethington (as, bs), Joe Garland (cl, ts, bs), Edgar Hayes (p), Benny James (g), Hayes Alvis (b), O’Neil Spencer (d)
Recorded: New York, 2/5/1932

Αυτό είναι το περίφημο «γρύλισμα» της Jungle music, από την ορχήστρα που συνόδευε τον Λούι Άρμστρονγκ στο Coconut Grove, πριν αναλάβει τα ηνία της ο δαιμόνιος Ίρβινγκ Μιλς.