Θρηνώντας το θάνατο της ηθοποιού Sylvia Kristel, δεν γίνεται να μην μνημονεύσεις και την Εμμανουέλα, την ηρωίδα που ενσάρκωσε στα 70s (και ξανά το 1993). Οι περισσότεροι, όταν λέγαμε Sylvia Kristel εννοούσαμε Εμμανουέλα. Και όταν λέγαμε Εμμανουέλα είχαμε μια μόνο εικόνα να πηγαίνει με το όνομα. Αυτήν της Sylvia Kristel (Δέχτηκε ποτέ κανείς αυτό το σαχλό, ξανθό κοριτσάκι των νεώτερων, τηλεοπτικών soft porno με τις 3D σκηνές σαν μια γνήσια Εμμανουέλα;). Ήταν τόσο στενός ο δεσμός μεταξύ των δύο που η Εμμανουέλα δεν άφησε ποτέ την Kristel να φύγει.
Ακόμη κι όταν την προσέγγισαν για δύο ρόλους που φαινομενικά θα την μετέτρεπαν σε χολιγουντιανό αστέρα μιας άλλης, πιο ατόφιας κοπής, αποδείχτηκε ότι η Εμμανουέλα είχε βάλει και πάλι το χεράκι της. Η Sylvia Kristel στήθηκε πάλι μπροστά στις κάμερες γυμνή και άρχισε να προσποιείται οργασμούς. Η Μάτα Χάρι και η Λαίδη Τσάτερλί της ήταν δύο ακόμη Εμμανουέλες. Όχι γιατί η Kristel δεν είχε το ταλέντο να τις υποδυθεί όπως τους άξιζε. Αλλά γιατί οι παραγωγοί, οι σκηνοθέτες, ακόμη και το κοινό ήθελαν απλά να δουν το σμαραγδένιο της βλέμμα να ζωγραφίζει ακόλαστα σενάρια και το λεπτοκαμωμένο της κορμί να γυρεύει να ξεδιψάσει τον πόθο του σε στιβαρές, τριχωτές αγκαλιές. Είναι εύκολο να το περιγράψεις με το στυλ των 70s. Και είναι απίθανο να το κάνεις να ακουστεί σοβαρό.
Γιατί, πολύ απλά, είναι γελοίο. Η Εμμανουέλα δεν ήταν μια επέκταση των ερωτικών βιβλίων τσέπης. Η φαντασία της αναγνώστριας που πρωταγωνιστούσε στα βιβλία δεν έπαιζε πια κανένα ρόλο στο φιλμ. Η Εμμανουέλα των 70s δεν συμβόλιζε πραγματικά κάποια γυναικεία χειραφέτηση, κάποια αλλαγή στα σεξουαλικά ήθη. Η εικόνα της όμορφης νοικοκυράς που ο σύζυγός της την αφήνει όχι μόνο να φαντασιώνεται ερωτικά όργια, αλλά και να τα κάνει πράξη, δεν ήταν καμιά φοβερή επανάσταση. Το αντίθετο: ήταν άλλη μια αισθητικοποίηση ανδρικών φαντασιώσεων. Πορνό με υπόθεση, πορνό που η ευρύτερη κοινωνία δέχεται πιο εύκολα, αλλά πορνό. Με όλη τη χυδαιότητα της λέξης. Η Εμμανουέλα της Sylvia Kristel έγινε ένα τεράστιο ποπ είδωλο, αλλά ποτέ δεν υπήρξε ένα πρότυπο γυναίκας. Αυτά για τα οποία την κατηγορούσε τότε το φεμινιστικό κίνημα ήταν πέρα ως πέρα αλήθεια.
Και αυτό ήταν το μεγαλύτερο δράμα της ηθοποιού. Κάθε της απόπειρα να πράξει κάτι άλλο κατέληγε στην αντιμετώπισή της ως μιας πόρνης του σελιλόιντ. (Μην ξεχνάμε τη ρίζα της λέξης πορνό, είτε αυτό είναι soft είτε hardcore…) Ως φανατικός θιασώτης της ποπ κουλτούρας, έχω καταβροχθίσει όποια συνέντευξη της Kristel έχει τύχει να πέσει στα χέρια μου. Και πάντα με συνάρπαζε –και περισσότερο με μελαγχολούσε– ένα πράγμα: η ηθοποιός μιλούσε κάπως αποστασιοποιημένα για τις φιλοδοξίες της, τις σπουδές της, τις ξένες γλώσσες που μιλούσε (πέντε), την αγάπη της για τον κινηματογράφο. Όλα πέθαναν όταν την αγκάλιασε η Εμμανουέλα. Όταν έγινε δεύτερη σάρκα επάνω της.
Και μετά ήλθε το βιβλίο της. Έγραψε το «Undressing Emmanuelle» το 2007, παρέα με τον Jean Arcelin, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Chrysler Jeep Dodge Γαλλίας. Γιατί χρησιμοποίησε αυτόν ως συγγραφέα; Ο λόγος είναι ότι ο Arcelin είχε κι αυτός μετατραπεί σε κάτι άλλο από αυτό που ήθελε να γίνει. Είχε ξεκινήσει γράφοντας, αλλά η οικογένειά του δεν τον άφησε ποτέ να εξελιχθεί σε συγγραφέα. Έπρεπε να γίνει επιτυχημένος επιχειρηματίας. Μια πόρνη των business θα μπορούσε να καταλάβει μια πόρνη του σινεμά καλύτερα απ’ όλους. Και ένας καταπιεσμένος συγγραφέας να περιγράψει το δράμα της τέλεια.
Το βιβλίο ήταν μια αποκάλυψη. Το σύμβολο της γαλλικής χειραφέτησης (όπως το πουλούσαν οι παραγωγοί της «Εμμανουέλας» την δεκαετία του ’70) ήταν τελικά μια Ολλανδή ηθοποιός που ξεκίνησε από το μόντελινγκ (το 1973 είχε κερδίσει τον τίτλο Miss TV Europe) και που μισούσε όχι μόνο το πορνό, αλλά ακόμη και την ιδέα της γύμνιας. Δέχτηκε να παίξει την Εμμανουέλα γιατί την έπεισαν ότι ήταν ένα καλλιτεχνικό project. Η μία της στιγμή αφέλειας, στα 22 της, όρισε και την υπόλοιπη ζωή της.
Το καλύτερο πράγμα που έχω ποτέ διαβάσει για την Sylvia Kristel, το έχει γράψει ο Guardian για το βιβλίο της. Νομίζω ότι τα λέει όλα: «Πρόκειται για το είδος του βιβλίου που θέλεις να βάλεις στα χέρια των παικτών του "Big Brother", των αστέρων του "X-Factor", των ανθρώπων που ανέβασαν στην κορυφή των bestsellers το βιβλίο της Jordan, της Victoria Beckham –στα χέρια καθενός, τέλος πάντων, που προσυπογράφει τον όρο “glamour model”. Διάβασέ το, θέλω να τους πω, και μετά άντε και ρίξε κάτι πάνω σου, αγάπη μου».
(Γράφτηκε για το Jumping Fish)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου