2 Μαρ 2014

Πριν μισό αιώνα: Beatlemania!


Πριν 50 χρόνια, το Φεβρουάριο του 1964, οι Beatles έφτασαν στις ΗΠΑ. Τα τέσσερα μέλη του γκρουπ ήταν μαζί 7 χρόνια, αλλά το πρώτο τους (και το δεύτερο) LP το είχαν κυκλοφορήσει μόλις την προηγούμενη χρονιά. Είχαν ήδη τραβήξει τα βλέμματα όλου του κόσμου επάνω τους. Αλλά η απόβαση στις ΗΠΑ μετέτρεψε το ενδιαφέρον σε κάτι άλλο, κάτι πιο μαγικό: σε μανία.

Οι Beatles προσγειώθηκαν στο JFK της Νέας Υόρκης με την πτήση 101 της PanAm στις 7 Φεβρουαρίου του 1964. Τον ίδιο μήνα εμφανίστηκαν κάμποσες φορές στο “Ed Sullivan Show”, με αποτέλεσμα να τους δει να παίζουν τα τραγούδια τους και ο πιο απομακρυσμένος Αμερικάνος. Πριν μπει η άνοιξη, οι ΗΠΑ είχαν υποκύψει ολοκληρωτικά στο φαινόμενο Beatles και ο όρος "Beatlemania ήταν πλέον μια λέξη που πιπίλιζε όλος ο κόσμος.



Μια παρόμοια λέξη είχε χρησιμοποιηθεί στα μέσα του 19ου αιώνα για να περιγράψει την τρέλα που είχε απλωθεί στην Ευρώπη με τον πρώτο μεγάλο ροκ σταρ. Σύμφωνοι, δεν υπήρχε ροκ μουσική το 1844, αλλά ο Franz Liszt ζούσε μια ζωή και συνέπαιρνε τα πλήθη με τρόπο που μόνο με των ροκ σταρ της σύγχρονης εποχής μπορεί να συγκριθεί. Από εκείνα τα χρόνια προέκυψε ο όρος Lisztomania. Στην εποχή του Liszt η υστερία αποτυπωνόταν σε μάχες για το ποιος (κυρίως ποια) θα έπιανε το μαντήλι ή το γάντι που πετούσε στο κοινό όταν ολοκλήρωνε τα ρεσιτάλ του, αλλά και στα σουβενίρ που δημιουργούσαν τα διάφορα ατυχήματά του: Αν έσπαγε τη χορδή ενός πιάνου, αυτή πουλιόταν ως ένα πολύτιμο κόσμημα από τον τυχερό που τη μάζευε. Οι τρίχες από την πλούσια κώμη του που έπεφταν στο πάτωμα γίνονταν φετίχ αντικείμενα που κοσμούσαν συλλογές και συλλογές…



Στην περίπτωση των Beatles προστέθηκαν τα ουρλιαχτά. Οι τσιρίδες… Οι fans, θηλυκού γένους, στόλιζαν με τις φωνές τους κάθε εμφάνιση των «σκαθαριών» στις συναυλίες αλλά και στον δρόμο. Κάθε δημόσια εμφάνιση των Beatles ήταν πηγή ντεσιμπέλ υψηλών συχνοτήτων. Ακόμη κι όταν οι Beatles έφυγαν από τις ΗΠΑ, αυτό που άφησαν πίσω τους κράτησε για χρόνια. Για τα επόμενα έξι χρόνια βρισκόντουσαν στην κορυφή των singles charts κατά μέσο όρο μια στις έξι εβδομάδες και στην κορυφή των album charts μία στις τρεις.





Τον τίτλο του ανθρώπου που επινόησε τον όρο Beatlemania διεκδικεί ο Andi Lothian, ένας Σκωτσέζος ατζέντης μουσικών που την είπε σε ένα δημοσιογράφο τον Οκτώβριο του 1963, όταν οι Beatles έκαναν τουρνέ στην πατρίδα του. Στις 15 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς, η λέξη καταγράφηκε για πρώτη φορά στον Τύπο. Ήταν ένα ρεπορτάζ της Daily Mirror για τη συναυλία του γκρουπ το προηγούμενο βράδυ στο Τσέλτεναμ.

Η Beatlemania ήταν πια έντονη στις ΗΠΑ απ’ ότι στην Ευρώπη. Κάτι που κράτησε ως το τέλος. Η ύστατή της έξαρση ήταν στις 29 Αυγούστου του 1966 στο Σαν Φρανσίσκο, όταν οι Beatles εμφανίστηκαν για τελευταία φορά μπροστά σε ένα μεγάλο κοινό. Οι 25.000 fans τους εκείνο το βράδυ έχουν να λένε ότι ήταν παρόντες στην τελευταία συναυλία των fab four πριν την απόφασή τους να σταματήσουν τις περιοδείες…

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)

Δεν υπάρχουν σχόλια: