Η μέρα που πέθανε η μουσική

Πριν 55 χρόνια (55 χρόνια κι ένα μήνα -καθώς το έγραψα όταν έπρεπε, αλλά άργησα να το ποστάρω), στις 3 Φεβρουαρίου του 1959, πέθανε για λίγο η μουσική. Ο Buddy Holly, o Ritchie Valens και ο  J. P. "The Big Bopper" Richardson σκοτώθηκαν στην Αϊόβα, όταν το αεροπλάνο στο οποίο επέβαιναν, συνετρίβη. Ήταν ένα χρόνο πριν, όταν ο Buddy Holly τα έσπασε με τους υπόλοιπους Crickets και αποφάσισε να φτιάξει μια νέα μπάντα και να βγει σε περιοδεία σε όλες τις ΗΠΑ. Συνεργάστηκε με τους Waylon Jennings, Tommy Allsup και Carl Bunch και ονόμασε την τουρνέ του “Winter Dance Party”. Το Winter του τίτλου, όμως, συνδυασμένο με το 1958 και το 1959 της εποχής του, λέει πολλά για τις δύσκολες συνθήκες του ιδιότυπου εκείνου πάρτυ. Ο Ritchie Valens και ο Big Bopper ήταν οι δύο καλλιτέχνες που ανέλαβαν το support. Είχαν μόλις βγάλει δίσκους και μια περιοδεία παρέα με το θρύλο Buddy Holly ήταν ένας ιδανικός τρόπος για να αναδείξουν το νέο τους υλικό. Σύμφωνα με το πρόγραμμα του “Winter Dance Party”, οι 3 καλλιτέχνες θα εμφανίζονταν σε 24 διαφορετικές πόλεις μέσα σε διάστημα 3 εβδομάδων.

Σύντομα το πούλμαν που τους μετέφερε έγινε εστία ιώσεων και ο Carl Bunch αναγκάστηκε να αποχωρήσει από το σχήμα, αφού η γρίπη τον έστειλε στο νοσοκομείο. Ο Buddy Holly έβλεπε ότι το πρόγραμμα θα ήταν αδύνατον να βγει με τέτοιο καιρό, τόσο κρύο και με το πούλμαν για μέσο μεταφοράς. Μην ξεχνιόμαστε: Βρισκόμασταν στα τέλη της δεκαετίας του ’50 και οι ανέσεις που πρόσφερε εκείνη την εποχή ένα λεωφορείο σε καμμία περίπτωση δεν μπορούν να συγκριθούν με αυτές που προσφέρει σήμερα. Αλλά ο Buddy Holly ήταν πεισματάρης. Και είχε και λεφτά. Αποφάσισε να νοικιάσει ένα μικρό αεροπλάνο για τη μπάντα του στην Αϊόβα, για να φτάσει έγκαιρα στη Μινεσότα όπου ήταν η επόμενη εμφάνιση, στις αρχές Φεβρουαρίου του ’59. Ο Big Bopper έπεισε τον Jennings να ανταλλάξουν θέσεις, γιατί είχε κολλήσει κι αυτός γρίπη και ένιωθε πολύ αδύναμος για να κάνει το ταξίδι με το πούλμαν. O Allsup έπαιξε τη δική «κορώνα-γράμματα» με τον Valens, για να τη χάσει από τον δημιουργό του “La Bamba”. Λίγα λεπτά μετά την απογείωση, οι κακές καιρικές συνθήκες και ένα λάθος του Roger Peterson, του πιλότου του μικρού αεροπλάνου, έστειλαν τους τέσσερις επιβαίνοντες στον άλλο κόσμο.



Πέρασαν 12 χρόνια από τότε μέχρι να γράψει ο Don McLean το “American Pie”. Είναι ένα κομμάτι που έχει σκοπό χαρούμενο, όμως μιλά για μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στην ιστορία της μουσικής. Έγινε η πιο γνωστή επιτυχία του McLean, και για τέσσερις εβδομάδες βρέθηκε στο Νο. 1 των αμερικανικών charts το 1972 (ξαναβρέθηκε εκεί μετά από 28 χρόνια, χάρη στην διασκευή της Madonna). Ο McLean είχε αφιερώσει ολόκληρο το άλμπουμ που περιείχε το “American Pie” στον Buddy Holly. Κι όμως, όλο αυτό το έκανε με έναν αινιγματικό τρόπο, αφού σε κανένα τραγούδι του (ομώνυμου) δίσκου δεν αναφέρονταν τα ονόματα των μουσικών που σκοτώθηκαν το 1959. Επανειλημμένα ρώτησαν τον McLean για τη σημασία του τίτλου του τραγουδιού και του άλμπουμ, αλλά ποτέ δεν έδωσε σαφή απάντηση. Το μόνο που τα συνέδεε με το τρομερό δυστύχημα της 3ης Φεβρουαρίου του 1959 ήταν η αφιέρωση στον Buddy Holly και ο περίφημος στίχος “I can’t remember if I cried / When I read about his widowed bride / but something touched me deep inside / The day the music died”.

Η «μέρα που πέθανε η μουσική» ήταν μια έννοια που είχε γεννηθεί αμέσως μετά το δυστύχημα, όταν όλη η Αμερική θρηνούσε ένα θρύλο της ροκ ν’ ρολ και δύο από τους πιο ανερχόμενους καλλιτέχνες της. Όσο για τη χήρα του Buddy Holly, τη Maria Elena, η ιστορία της είχε σπαράξει τις ΗΠΑ όταν έγινε γνωστή. Έμαθε τα νέα από την τηλεόραση, έγκυος στον έκτο μήνα, και απέβαλε το επόμενο πρωί. Δεν πήγε στην κηδεία και ποτέ δεν επισκέφτηκε τον τάφο του Buddy Holly, κατηγορώντας για πάντα τον εαυτό της ότι εκείνη έφταιγε. Λόγω της εγκυμοσύνης της, ήταν η πρώτη και μοναδικη φορά που δεν συνόδευσε τον άντρα της σε μια περιοδεία. Οι αρχές στις ΗΠΑ, εξαιτίας της ιστορίας της Maria Elena, αποφάσισαν ότι στο εξής τα ονόματα των θυμάτων οποιουδήποτε δυστυχήματος δεν θα ανακοινώνονται στα ΜΜΕ πριν να ενημερωθούν πρώτα οι συγγενείς τους. Όσο για το “Winter Dance Party”… συνεχίστηκε κανονικά, από τους Waylon Jennings και Tommy Allsup, τους δύο που από τύχη δεν επιβιβάστηκαν στο μοιραίο αεροπλάνο.

(Γράφτηκε για τo Jumping Fish)