16 Μαρ 2011

Γιατί τα περιοδικά δεν θα πεθάνουν ποτέ (κουφάλα νεκροθάφτη!)


Κάνεις κλικ στο play εδώ από πάνω και χαζεύεις το ξεφύλλισμα του δεύτερου τεύχους του περιοδικού "Industrie". Το οποίο έχει από καιρό εξαντληθεί. Υποψιάζεσαι ότι τέλειωσε γιατί κυκλοφορεί σε ελάχιστα κομμάτια -και δίκιο έχεις. Φαντάζεσαι ότι δεν αφορά και πολύ κόσμο, ότι είναι ένα από εκείνα τα ελιτίστικα έντυπα που ασχολούνται με κάτι εντελώς αβάν γκαρ μορφές της μόδας, κάτι τύπους που δεν τους έχει καν ακουστά ο χίψτερ next door, που τυπώνεται κατά τα 3/4 σ' εκείνο το πανάκριβο υπερχαρτί των πεντακοσίων εβδομηνταοκτώ γραμμαρίων, το ψιλοάγριο, ψιλοσκληρό, ξέρεις, αυτό που κάνει τους art directors αυτού του κόσμου να γράφουν πάνω του με δύο μόνο χρώματα (άσπρο-μαύρο) και που στο τελευταίο του 25% φωτίζει από glossy, σχεδόν φωτογραφικό χαρτί, απλώνοντας μπόλικη ξιπασιά (και άφθονο χρώμα από τα lipgloss των μοντέλων) στο χώρο σου. Και πάλι έχεις δίκιο. Περίπου.

Όσο περιμένω να μού έλθει το τρίτο τεύχος, έχω απλώσει ξανά πάνω στο γραφείο μου το πρώτο "Industrie", εκείνο με την παπαρατσική φωτό της Άνα Γουίντουρ που φωτοσοπαρίστηκε έτσι που να μοιάζει επίτηδες τραβημένη από κάποιον του σιναφιού του Τέρι Ρίτσαρντσον. Τούτο εδώ αριστερά, τέλος πάντων. Δεν είναι ακριβώς ένα περιοδικό για τη μόδα -όχι ότι σε νοιάζει και τόσο. Είναι ένα περιοδικό για τον κόσμο της μόδας, ένα περιοδικό για τα περιοδικά. "Φανταστική συνταγή" θα ειρωνευθείς και θα γελάσεις όσην ώρα υπολογίζεις πόσα τεύχη περίπου ακόμη θα προλάβει να βγάλει μέχρι να ξεψυχίσει. Και πάλι, όμως δεν έχει σημασία, γιατί δεν είναι για το "Industrie" που θέλω να σου γράψω. Είναι για το γιατί τα περιοδικά δεν θα πεθάνουν ποτέ, για πράγματα που μου θύμισε ετούτο εδώ, για ιδέες που το "Industrie" με την Άνα Γουίντουρ του, το σκληρό χαρτί του και το μεγάλο φορμά του, απλά μου έδωσε μια αφορμή να καταγράψω. Και που, αν τελικά αποδειχτούν εκτός τόπου και χρόνου, τότε -τραγική ειρωνία- μαζί τους θα χαθεί κι εκείνο, μαζί τους θα χαθούν και τα περισσότερα από τα δικά μου όνειρα. Μέχρι τότε, κι όσο συνεχίζουμε να ζούμε χάρη στα πληκτρολόγια των υπολογιστών μας, τα κλικ των φωτογράφων μας και τις περασιές των γραφιστών μας, πιάνω τα περιεχόμενα του πρώτου τεύχους του "Industrie", και κρατάω μερικές ατάκες που τουλάχιστον σ' εμένα λένε πολλά (αλλά, αλίμονο, λένε πολύ λιγότερα σε αυτούς που ελέγχουν τα περιοδικά αυτήν την στιγμή στην Ελλάδα):

Editorial, σελ. 12:
Ο κόσμος της μόδας άλλαξε. Προχώρησε, και από ένα αυταρχικό business model έγινε μια δημοκρατική peer-to-peer αναζήτηση για πληροφορία. [...] Μέχρι πριν λίγα χρόνια ένα περιοδικό σαν το "Industrie" θα ήταν μια απιθανότητα: Οι insiders της μόδας ήταν γνωστοί μόνο στον πυρήνα της ίδιας της βιομηχανίας. Αλλά σήμερα οι αναγνώστες ενδιαφέρονται το ίδιο για τους εκδότες όσο και για τα αστέρια στα εξώφυλλά τους. Έτσι δημιουργήσαμε αυτό το περιοδικό με την πεποίθηση πως υπάρχουν αρκετοί που, όπως κι εμείς, θέλουν να μάθουν κάτι παραπάνω. Προφανώς μπορούμε να ευχαριστήσουμε γι' αυτό την εκδημοκρατικοποίηση της μόδας. -Έρικ Τόρστενσον και Γιενς Γκρέντε, εκδότες - διευθυντές του "Industrie".

When Editors Become Cover Stars, σελ. 16
Είχα δύο μήτινγκ χθες και η λέξη iPad αναφέρθηκε 15 φορές. Δεν είμαι ακριβώς σίγουρος πού οδεύει ο κόσμος μας με αυτό το iPad. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι σε 5 χρόνια το iPad, ή όπως αλλιώς θα λέγεται, θα υπηρετεί το νέο φορμά των ΜΜΕ, όπου τίποτε πια δεν θα είναι απτό και όλα θα είναι ψηφιακά -Τόμυ Τον του μπλογκ Jak & Jil.

The Camera that's Changing the Game, σελ. 33
Μέχρι και πριν λίγο καιρό, το να εξοπλιστείς ως επαγγελματίας φωτογράφος μπορούσε να σου κοστίσει πενταψήφιο νούμερο σε ευρώ, ώσπου η Eos 5D Mk II της Canon έφερε υψηλότατου επιπέδου τεχνολογία στο μπάτζετ του μέσου φωτογράφου. [...] Υπόσχεται να μετατρέψει ακόμη και τους πιο άπειρους ερασιτέχνες σε ολοκληρωμένους επαγγελματίες για λιγότερο από 2.500 ευρώ.

An Interview with Karl Templer, σελ. 46
To web, το iPad, ο,τιδήποτε online, όλα αυτά σημαίνουν ότι υπάρχει όρεξη για περισσότερο περιεχόμενο που πρέπει να ικανοποιήσεις. Υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση από ποτέ από πλευράς κοινού. Οι αναγνώστες ενδιαφέρονται πια και για το "making of", κι έτσι λίγο από το μυστήριο χάνεται. [...] Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μεγαλύτερη πρόκληση από ποτέ στο να δημιουργήσεις κάτι που θα ξεχωρίσει και θα κάνει τον άλλον να σταματήσει στην σελίδα σου. -Καρλ Τέμπλερ, στυλίστας, creative director σε περιοδικά και διαφημιστές καμπάνιες.

An Interview with Katie Grand, σελ. 50
Όταν ξεκινήσαμε το "Dazed & Confused" ήμασταν έξω κάθε νύχτα και ζούσαμε στο lifestyle για το οποίο γράφαμε. Μέναμε ξάγρυπνοι όλη νύχτα, μερικές φορές δεν πηγαίναμε καν στο γραφείο και βγάζαμε το περιοδικό από την κουζίνα μου! Είναι δύσκολο να βγάζεις ένα περιοδικό για τη νεανική κουλτούρα, αν δεν την ζεις. Το "Face" είχε παραγεράσει πια. Ο Νιλ Στίβενσον, ο τελευταίος του διευθυντής, είχε πια τριανταρίσει. Το περιοδικό θα έπρεπε να διευθύνεται από κάποιον σαν τον Μπεν Ρίαρντον, που έτρεχε το "i-D" στα είκοσί του. [...] Θυμάμαι όταν δούλευα στο "Face" που τους πρότεινα να βάλουμε τους Strokes στο εξώφυλλο με το που πρωτοβγήκαν, το '97-'98 και η Άσλεϊ Χιθ (τότε διευθύντρια σύνταξης) μού είπε ότι δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή. [...] Η διευθυντική ομάδα είχε γεράσει πολύ και είχε δημοσιοϋπαλληλοποιηθεί και απλά δεν μπορούσε να αντιληφθεί τι θα ενθουσίαζε το νεανικό κοινό του περιοδικού. [...] Επειδή τα περιοδικά στα οποία έχω δουλέψει συνήθως είχαν πολύ περιορισμένο μπάτζετ, η εμπειρία μου με έκανε να δίνω πάντα στους μεγάλους φωτογράφους περισσότερη ελευθερία να βγάλουν αυτό που θέλουν και να δώσω συγκεκριμένες κατευθύνσεις μόνο στους νεώτερους, τους μη καθιερωμένους. -Κέιτι Γκραντ, διευθύντρια του "Love" και ιστορικό στέλεχος περιοδικών όπως τα "Pop", Dazed & Confused", "The Face".

An Interview with Panos Yiapanis, σελ. 56
Φοβάμαι ότι τα πάντα είναι πολύ αποστειρωμένα και ασφαλή τον τελευταίο καιρό. Πολλές εκδόσεις που δεν θέλω τώρα να κατονομάσω χρησιμοποιήσαν την κρίση ως δικαιολογία για να σταματήσουν να ταράζουν τα νερά. Εγώ όμως πιστεύω ότι τώρα είναι που υπάρχει ανάγκη για πιο συναρπαστική και εμπνευστική δουλειά. -Πάνος Γιαπάνης, στυλίστας.

Luis Venegas's Obsessions, σελ. 86
Ακόμη και όσον αφορά στην αποστολή των τευχών, εγώ τα βάζω στα κουτιά, με ένα προσωπικό σημείωμα για κάθε κατάστημα όπου θα πωληθούν. Εγώ γράφω την διεύθυνση και τα πηγαίνω στο ταχυδρομείο. [...] Προτιμώ να μένουν με το κοινό που πραγματικά ενδιαφέρεται γι' αυτά, που τα αναζητούν και που τα κρατούν. Η σπανιότητά τους τα κάνει ποθητά. [...] Το "Candy" είχε τέτοια ανταπόκριση που θα μπορούσα να τυπώσω πολύ περισσότερα τεύχη και να βγάλω λεφτά, γιατί η διαφορά κόστους μεταξύ του να τυπώσεις 1.000 και 2.000 δεν είναι μεγάλη. -Λουίς Βενέγκας, εκδότης περιοδικών με περιορισμένο αριθμό κυκλοφορίας.

All the Time Everywhere, σελ. 92
Η στρατηγική μας είναι "τα περιοδικά μας παντού, όλη την ώρα". Αν πάρουμε για παράδειγμα το "Epicurious", θα μπορούσες να βρίσκεσαι στην κουζίνα σου και να μαγειρεύεις, βλέποντας τις συνταγές του περιοδικού στο iPad. [...] Όταν είπα στην 14χρονη κόρη μου ότι κινούμαστε προς τον ψηφιακό κόσμο, μου απάντησε: "Πλάκα κάνεις, δεν θα τυπώνετε περιοδικά άλλο πια; Εμείς λατρεύουμε να σκίζουμε τις σελίδες και να τις κολλάμε στον τοίχο!". -Τομ Φλόριο, διευθυντής εκδόσεων της Conde Nast.

4 σχόλια:

Nikos Fotakis είπε...

Πολύ θα ήθελα να συμφωνήσω, αλλά η αλήθεια είναι ότι τα περιοδικά είχαν λόγο ύπαρξης όσο εξέφραζαν κάτι - μια κουλτούρα. Τώρα, οι επί μέρους κουλτούρες δεν έχουν καμία απολύτως ανάγκη τα νεκρά δέντρα. Και το ipad ακόμη δεν έχει αποδείξει ότι έχει την παραμικρή χρησιμότητα.

Ανώνυμος είπε...

αν μου αρέσουν οι τηγανητές πατάτες & τρώω πολλές λες να εξαφανιστούν οι πατάτες απ΄τη γη? Δεν πιστεύω στην παπαριά της ανακύκλωσης όσο πιστεύω στα περιοδικά! Αρχικά για τις φωτογραφίες τους αλλά και για την μοναδική αίσθηση του ξεφυλλίσματος....

Homo Ludens είπε...

@ Mr. Arkadin: Δεν είναι ακριβώς
"επί μέρους" κουλτούρες αυτά που εννοείς. Είναι πιο εξειδικευμένες "ματιές" πάνω στην βασική ποπ κουλτούρα που τα περιοδικά υπηρετούσαν και παλιότερα. Η οποία όμως έχει γίνει πια τόσο ευρεία και χαοτική που εμείς οι παλαιοί δυσκολευόμαστε να την δούμε ως σύνολο.

Τα περιοδικά, πάντως, έχουν ήδη ανασυνταχθεί απέναντι σ' αυτό το φαινόμενο και έχουν σπάσει σε πολλές μικρές εκδόσεις, πολλές φορές ακόμη και με εξαμηνιαία κυκλοφορία, συνειδητοποιώντας ότι είναι αδύνατον να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες όλου του αναγνωστικού κοινού με ένα μόνο έντυπο.

Θα μπορούσα να κάνω κι εγώ εύκολα το σχόλιο που έκανες, αν το περιόριζα στο ελληνικό φαινόμενο. Έχουμε εξ άλλου και οι δύο πρόσφατη την πικρία από περιοδικά που αλλιώς ονειρευτήκαμε και άλλη πορεία πήραν στην πορεία, εξαιτίας κυρίως του φόβου των εκδοτών να τολμήσουν αλλαγές. Ως συνήθως, η Ελλάδα απλά θα ακολουθήσει το trend σε ένα-δύο χρόνια, ίσως και σε παραπάνω, όταν πια θα έχουμε βγει και από την κρίση.

Όσο για το iPad, εδώ νομίζω ότι κάνεις τεράστιο λάθος. Οι εφαρμογές κάποιων αμερικανικών περιοδικών για το νέο μέσο είναι πραγματικά εντυπωσιακές. Το Wired είναι ένα καλό παράδειγμα.


@ Ανώνυμος: Κάπου στο "Industrie" (αλλά δυστυχώς δεν το ξαναβρήκα στο τωρινό μου, βιαστικό ξεφύλλισμα) κάποιος εξηγούσε ότι τα περιοδικά δεν θα πεθάνουν ακριβώς γιατί σε κάποιες ειδικές αγορές (π.χ. στης μόδας, με την οποίαν ασχολείται το συγκεκριμένο περιοδικό) είναι ο καλλίτερος τρόπος για να παρουσιαστεί μια φωτογραφία (των ρούχων, εν προκειμένω).

Το ενδιαφέρον είναι ότι τα περιοδικά που κάνουν αίσθηση τον τελευταίο καιρό (το "Monocle" και το "Man About Town" μού είναι δύο εύκολα παραδείγματα) στηρίζονται ακόμη περισσότερο στο κείμενο. Όχι τυχαία, κατά την άποψή μου, αφού σε σχέση με το "εύκολο" περιεχόμενο που θα βρει κανείς online, το πιο σοφιστικέ περιεχόμενο ενός περιοδικού που θα έχει αποφασίσει να πάει να αγοράσει και μετά να βρει χρόνο να ξεφυλλίσει, αποτελεί στην ουσία μια προστιθέμενη αξία.

Το μοντέλο ουσιαστικά λειτουργεί έτσι: Στα νέα μέσα βρίσκεις γρήγορα και εύκολα όλη την πληροφορία. Σε ένα καλό περιοδικό περνάς στο επόμενο επίπεδο, κατανοώντας την πλήρως ή απολαμβάνοντάς την χάρη σε νέα ερεθίσματα (τη φωτογραφία και ένα προσεγμένο, διαχρονικό κείμενο).

@ thodoriskan: (σε συζήτησή μας στο gtalk που δεν ολοκληρώθηκε) Tα sites έχουν τεράστιο ενδιαφέρον αυτήν την στιγμή, εννοείται, και επιμένω και γι' αυτά ότι τελικά είναι η άποψη και η γνώση που κερδίσουν το κοινό, παρά η πληθώρα των δημοσιευμάτων. Στο παρόν post όμως δεν ήθελα να ασχοληθώ με το "Industrie" ειδικά, ως αντίβαρο σε όλα τα καινούργια sites. Δεν ήθελα καθόλου να ασχοληθώ με το εν λόγω περιοδικό. Το χρησιμοποιήσα απλά ως αφορμή και όλα αυτά τα πολύ απλά που λένε οι συνεντευξιαζόμενοι για να εκφράσω κάποιες δικές μου απόψεις για τον κλάδο γενικότερα.

Όταν π.χ. η Γκραντ μιλάει για ηλικίες διευθυντών και αναφέρει εικοσάρηδες, εμείς την κυττάζουμε σαν εξωγήινη. Τα δικά μας περιοδικά που απευθύνονται στους εικοσάρηδες, τα διευθύνουν σαραντάρηδες. Δεν είναι λογικό αυτό. Όταν ο Γιαπάνης μιλάει για τον φόβο όλων στην κρίση, είναι σαν να δείχνει με το δάκτυλο όλα τα ελληνικά media. Την ώρα που κάποιος θα έπρεπε να τολμήσει κάτι ρηξικέλευθο, όλοι κλείνονται στο καβούκι τους.

Θα γίνουν ριζοσπαστικά πράγματα με τον επανασχεδιασμό διάφορων sites; Δεν το νομίζω, όσο αυτοί που τα διευθύνουν, λειτουργούν με το παλιό μοντέλο.

Σύντομα θα παρουσιαστεί και το δικό μου καινούργιο project, που θα είναι μεν διαδικτυακό, θα περιέχει όμως πολλές από αυτές τις ιδέες που έχω για τα περιοδικά μέσα στην φιλοσοφία του. Στο τέλος βέβαια, πάντα θα εύχομαι να τελειώνουμε επιτέλους με αυτήν την κρίση και να μπορέσουμε να περάσουμε κάποια από τα πράγματα που θα δείξουμε εκεί και στο χαρτί...

metanastis είπε...

Θα συμφωνήσω στο ότι η αίσθηση του ν'αγοράζεις το αγαπημένο σου περιοδικό από το περίπτερο, να το περιεργάζεσαι, να το μυρίζεις, να το ανοίγεις, να το ξεφυλλίζεις με την περιέργεια για το τι ακολουθεί στο επόμενο δισέλιδο κλπ.κλπ.(καταλάβατε τι θέλω να πω), δεν αντικαθίσταται με τίποτα.

Όμως τον τελευταίο καιρό έχω συνέχεια την αισθηση ότι τα περιοδικά (αναφέρομαι στα Αμεικής/Ευρώπης)είναι ή εντελώς ξεπερασμένα απο πλευράς περιεχομένου ή εντελώς 'δήθεν' - όλο 'ύφος' και -και καλά- 'στυλ' και από κείμενο τίποτα.

Δεν απελπίζομαι όμως και αναζητώ το επόμενο που θα με κάνει να τρέχω μέρα παρά μέρα στα περίπτερα του κέντρου περιμένοντας το καινούργιο τεύχος.

(Ελαφρώς off topic, αλλά δεν κρατιέμαι - γιατί τα ξένα περιοδικά στην Ελλάδα είναι τόσο ακριβά; Με τα πόδια τα φέρνουν;)