Django Weekend: H.C.Q. Strut

H αφίσα περιείχε όλες τις πληροφορίες:
στην αίθουσα συναυλιών της Εcole Normale de la Musique, στην οδό Καρντινέ 78
(στάση μετρό Malesherbes),
την Κυριακή 2 Δεκεμβρίου 1934, στις δέκα το πρωί ακριβώς (sic),
το HOT CLUB DE FRANCE
"θα παρουσιάσει μια ορχήστρα ενός νέου είδους
JAZZ HOT
Jungo (sic) REINHARDT (guitare)
Joseph REINHARDT (guitare)
Roger CHAPUT (guitare)
VOLA - το μικρό όνομα του Louis το έφαγε ο τυπογράφος (contrebasse)
Stefane GRAPELLY (violon)
με τη συμπραξη των
J. CAHAN (pianiste)
M. MOUFLARD (trompette)
BILLY TAYLOR (batterie - δηλ. τύμπανα)
και δύο από τους καλύτερους σαξοφωνίστες που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο Παρίσι"
(προφανώς εννοεί όποιον Αμερικανό τζαζίστα θα κατάφερναν να βρουν πρωί Κυριακής στη Μονμάρτρ, να τον σηκώσουν με τη βία από το κρεβάτι μιας πόρνης και να τον φέρουν με hangover στο ωδείο)

Αυτή είναι η ληξιαρχική πράξη γέννησης του κουιντέτου που στη δεύτερη κιόλας συναυλία του θα αποκτούσε το όνομα Quintette du Hot Club de France.
Ναι, αλλά τι ήταν το Hot Club de France; Μετεξέλιξη της Πανεπιστημιακής Λέσχης Τζαζ, το κλαμπ πήρε το όνομα που ξέρουμε το 1932. Στόχος του Hot Club ήταν "πρώτον, να οργανώσουμε τους ερασιτέχνες της τζαζ και, δεύτερον, να διαδώσουμε το λόγο της τζαζ, να συμβάλλουμε στην αποδοχή της, να την υπερασπιστούμε και να τη βοηθήσουμε να κατακτήσει τη θέση που της αξίζει μεταξύ των κινημάτων καλλιτεχνικής έκφρασης του καιρού μας". Αυτό γινόταν με τη διοργάνωση μικρών jam sessions με εκπατρισμένους Αμερικανούς μουσικούς, κυρίως όμωςμε την έκδοση του θρυλικού περιοδικού Jazz Hot, του πρώτου εξειδικευμένου στη τζαζ εντύπου του πλανήτη (που εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να κυκλοφορεί, σε ηλεκτρονική μορφή). Ιδρυτής, πρόεδρος και αυταρχικός ηγέτης, ο μικρός δικτάτορας της τζαζ στη Γαλλία εκείνη την εποχή (και για πολλές δεκαετίες), ήταν ο Ιγκ Πανασιέ, σύντομα όμως πέρασε στο προσκήνιο ο μειλίχιος, παμπόνηρος και ενθουσιώδης γραμματέας της λέσχης, ο Σαρλ Ντελονέ, ο καλύτερος γραφιάς της τζαζ στην Ευρώπη. Δική του η περιγραφή: "Στο Κλάριτζ, διασχίσαμε την πίστα για να φτάσουμε σε ένα αχρησιμοποίητο δωμάτιο που λειτουργούσε ως καμαρίνι για τους μουσικούς κατά τη διάρκεια του διαλείμματός τους. Εκεί, σε μια γωνία, τέσσερις μουσικοί έπαιζαν μια μουσική γεμάτη από μελωδική ένταση, εκλεπτυσμένο αυτοσχεδιασμό και αποτελεσματικό ρυθμό. Τα αυτιά μας ήταν συνηθισμένα στους επιθετικούς ήχους των χάλκινων πνευστών και την αγένεια των ντραμς κι αυτή η μουσική μας έδωσε την εντύπωσητης επιστροφής σε ένα όνειρο, μέσα από πολλούς αιώνες ιστορίας στην αυλή ενός διακεκριμένου ευγενούς. Ο Λουί Βολά κυριαρχούσε στην κατάσταση από το ύψος του κοντραμπάσου του. Γύρω του ήταν δύο κιθαρίστες: ο Τζάνγκο Ράινχαρντ (ένας Τσιγγάνος σχεδόν άγνωστος εκτός από τον κόσμο των επαγγελματιών μουσικών) και ο Ροζέ Σαπού. Ο Στεφάν Γκραπελί είχε αφήσει το πιάνο του και είχε βγάλει το βιολί του από τη θήκη. (...) Έπαιζαν πραγματικά για πλάκα, χωρίς να σκέφτονται να δημιουργήσουν μια μπάντα. Αρκετοί άλλοι μουσικοί είχαν περάσει να τους ακούσουν να παίζουν και ούτε εκείνοι μπορούσαν να αντισταθούν στη γοητεία της μουσικής τους. Ο Τζάνγκο και ο Στεφάν αντάλλασσαν μουσικές φράσεις, ο καθένας εμφανώς ευτυχισμένος που ανακάλυπτε τις ιδέες του συνεργάτη του".
Κάπως έτσι, με την υποστήριξη του Hot Club, η μπάντα του Τζάνγκο και του Γκραπελί βρήκε κοινό, σκηνή και όνομα: εφ' εξής τους αποκαλούσαν Le Quintette du Hot Club de France.
(Τις πληροφορίες τις βρήκα - και τις μετέφρασα πρόχειρα - από το υπέροχο λεύκωμα Django Reinhardt and the Illustrated History of Gypsy Jazz. Κι όλο αυτό, επειδή ήθελα να αναρτήσω εδώ το H.C.Q. Strut - όπου H.C.Q. προφανώς είναι τα αρχικά των λέξεων Hot Club Quintette)